Tο θέμα των πρόωρων εκλογών μπορεί να έχει κλείσει, αλλά το ζήτημα της αλλαγής του εκλογικού νόμου επανήλθε στο προσκήνιο την περασμένη εβδομάδα. Αιτία είναι η υπόθεση των παρακολουθήσεων, που άλλαξε άρδην τα δεδομένα και ανέτρεψε τους υπολογισμούς των κομματικών επιτελείων. Στη Ν.Δ. έχουν καταλήξει σε ένα συμπέρασμα: ότι η αυτοδυναμία είναι μονόδρομος. Η υπόθεση των παρακολουθήσεων, άλλωστε, προσέφερε στο ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής και στον Νίκο Ανδρουλάκη το τέλειο άλλοθι για να μη συμμετάσχουν σε κυβερνητική συνεργασία.
Των Π. ΓΑΛΙΑΤΣΑΤΟΥ, Θ. ΜΩΡΙΑΤΗ
Ο εκλογικός νόμος που ψήφισε η κυβέρνηση της Ν.Δ. τον Ιανουάριο του 2020 τοποθετεί τον πήχυ της αυτοδυναμίας στο 38,5% με 39%. Το πρώτο κόμμα πρέπει να ξεπεράσει το 40% για να πάρει το συνολικό μπόνους των 50 εδρών. Ενα τέτοιο αποτέλεσμα στη δεύτερη εκλογική αναμέτρηση (αφού οι πρώτες εκλογές θα διεξαχθούν με απλή αναλογική) φάνταζε τότε, πριν από δυόμισι χρόνια, εφικτό για την κυβέρνηση. Σήμερα θεωρείται πολύ δύσκολο, έως ανέφικτο. Η συζήτηση για αλλαγή του εκλογικού νόμου είχε ανοίξει ξανά στις αρχές του 2022, όταν η Ν.Δ. παρουσίασε δημοσκοπική κάμψη. Τότε την είχε κλείσει ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης, λέγοντας ότι είναι υπεύθυνος και θεσμικός πολιτικός, ο οποίος έχει μάθει να πορεύεται με κανόνες. «Στόχος είναι η σταθερότητα. Οχι επί τούτου η αυτοδυναμία», είχε τονίσει τότε ο πρωθυπουργός.
Αυτή τη φορά το θέμα το άνοιξε, δημόσια τουλάχιστον, η Κοινοβουλευτική Ομάδα της Ν.Δ., η οποία μετρά τα κουκιά και δεν της βγαίνουν. Πρώτος το έβαλε στο τραπέζι ο Μάξιμος Χαρακόπουλος, ο οποίος επεσήμανε ότι «στο τοξικό κλίμα που έχει διαμορφωθεί και με την αλαζονική συμπεριφορά του αρχηγού του τρίτου κόμματος, που εκ προοιμίου αρνείται στον αρχηγό του πρώτου κόμματος να είναι πρωθυπουργός, επιβάλλεται η αναθεώρηση του εκλογικού νόμου για να μην υπάρξει πολιτική αστάθεια». Ακολούθησε η Ντόρα Μπακογιάννη, η οποία εκφράστηκε θετικά για το ενδεχόμενο επαναφοράς του νόμου Παυλόπουλου και επιβεβαίωσε ότι το συζητά όλη η Κοινοβουλευτική Ομάδα. Αξιοσημείωτη, στο πλαίσιο αυτό, είναι η άποψη που εξέφρασε ο Γιάννης Οικονόμου σε συνέντευξή του στον Real FM την Τρίτη: «Αυτή την ώρα δεν είναι στην ατζέντα μας οτιδήποτε έχει να κάνει με τα εκλογικά», είπε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος. Σύμφωνα με πληροφορίες της Realnews, στο γραφείο του Κυριάκου Μητσοτάκη στο Μαξίμου υπάρχουν εισηγήσεις για αλλαγή του εκλογικού νόμου και επαναφορά ενός ισχυρότερου μπόνους για το πρώτο κόμμα και ενός χαμηλότερου ορίου για την αυτοδυναμία.
Οι συνεργάτες του και άνθρωποι που συνομιλούν μαζί του τού ζητούν να αλλάξει τον εκλογικό νόμο σε αυτή την κατεύθυνση. Ο πρωθυπουργός ακόμα προβληματίζεται, καθώς δεν θεωρεί θεσμικά άμεμπτη μια τέτοια πρωτοβουλία. Η πίεση, όμως, τόσο από τη συγκυρία όσο και από την Κοινοβουλευτική ομάδα της Ν.Δ. είναι πολύ μεγάλη, και πέραν τούτου, όπως λένε συνεργάτες του, ο πρωθυπουργός αντιλαμβάνεται ότι η σταθερότητα και η ασφάλεια της χώρας, τις οποίες θέτει ως προτεραιότητες, μπορούν να εξασφαλιστούν μόνο με μια αυτοδύναμη κυβέρνηση. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, η αξιωματική αντιπολίτευση δεν πρόκειται να συναινέσει σε αλλαγή του εκλογικού νόμου, παρά το γεγονός ότι ισχυρίζεται πως θα κερδίσει τις εκλογές.
Το ποσοστό
Στο τραπέζι του Κυριάκου Μητσοτάκη υπάρχουν τρεις εισηγήσεις. Η πρώτη αναφέρεται στην επαναφορά του νόμου Παυλόπουλου του 2008, που προβλέπει μπόνους 50 εδρών στο πρώτο κόμμα ανεξαρτήτως ποσοστού. Ο νόμος αυτός ίσχυσε σε όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις την περίοδο 2012-2019. Τυχόν επαναφορά του νόμου αυτού συνεπάγεται ένα σημαντικό πλεονέκτημα για το πρώτο κόμμα, αφού διευκολύνεται ο σχηματισμός αυτοδύναμης κυβέρνησης. Με την ισχύουσα σύνθεση της Βουλής και το συγκεντρωτικό ποσοστό των κομμάτων που δεν θα φτάσουν το όριο του 3% να βρίσκεται στο 8%, το όριο της αυτοδυναμίας πέφτει περίπου στο 36%-36,5%.
Τη δεύτερη εισήγηση την έχει επεξεργαστεί τo υπουργείο Εσωτερικών και βασίζεται στον εκλογικό νόμο που ψηφίστηκε τον Ιανουάριο του 2020. Αυτός δίνει στο πρώτο κόμμα, αν συγκεντρώσει το 20%, ένα μπόνους 20 εδρών και για κάθε 0,5% πάνω από το 25% μία έδρα.
Η σκέψη είναι να μειωθεί το ποσοστό που απαιτείται για κάθε επιπλέον έδρα από το 0,5% στο 0,4% ή ακόμα και στο 0,3%. Με τον τρόπο αυτόν, το όριο για την αυτοδυναμία (υπό την προϋπόθεση πως τα εκτός Βουλής κόμματα θα συγκεντρώσουν περίπου το 8%) πέφτει στα επίπεδα του 36%. Η τρίτη εισήγηση είναι πιο ριζοσπαστική.
Η κεντρική ιδέα είναι να ανέβει το ποσοστό που χρειάζεται να συγκεντρώσει ένα κόμμα για να μπει στη Βουλή από το 3% στο 5%. Αυτό πιθανόν και να ανέβαζε το ποσοστό που θα συγκεντρώσουν τα εκτός Βουλής κόμματα στο 12% ή ακόμα και στο 14%. Σε αυτή την περίπτωση, ο πήχυς της αυτοδυναμίας μπορεί να πέσει και κάτω από 35%. Οπως λένε πάντως κυβερνητικά στελέχη, αυτή η εισήγηση συγκεντρώνει τις μικρότερες πιθανότητες να υιοθετηθεί, καθώς θα προκαλούσε τις μεγαλύτερες αντιδράσεις
Διαβάστε αναλυτικά το δημοσίευμα της Realnews
