Σήμερα στις 11 π.μ. αρχίζει στην Ολομέλεια της Βουλής η πενθήμερη συζήτηση του κρατικού προϋπολογισμού του οικονομικού έτους 2024 με τις τοποθετήσεις των γενικών εισηγητών των εννέα κοινοβουλευτικών ομάδων. Το ενδιαφέρον αναμένεται να κορυφωθεί την Κυριακή, 17 Δεκεμβρίου 2023, με τις τοποθετήσεις του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, και των αρχηγών των κοινοβουλευτικών ομάδων. Η συζήτηση του προϋπολογισμού θα ολοκληρωθεί – το αργότερο – τα μεσάνυχτα της Κυριακής. Αμέσως μετά, θα ακολουθήσει ονομαστική φανερή ψηφοφορία, η οποία – κατά παράδοση – λογίζεται ως ψήφος εμπιστοσύνης προς την κυβέρνηση.
Το νομοσχέδιο με τίτλο «Κύρωση του Κρατικού Προϋπολογισμού οικονομικού έτους 2024» έχει ήδη γίνει δεκτό, κατά πλειοψηφία, από την αρμόδια επιτροπή της Βουλής. Η Νέα Δημοκρατία ψήφισε υπέρ του σχεδίου νόμου, ο ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία, το ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής, το ΚΚΕ, η Ελληνική Λύση – Κυριάκος Βελόπουλος, το Δημοκρατικό Κίνημα «Νίκη» και η Πλεύση Ελευθερίας – Ζωή Κωνσταντοπούλου, το καταψήφισαν, ενώ οι Σπαρτιάτες επιφυλάχθηκαν.
Υπενθυμίζεται πως στη Βουλή έχει κατατεθεί το τελικό σχέδιο του προϋπολογισμού για το 2024 το οποίο περιλαμβάνει όλα τα μέτρα που έχουν εξαγγελθεί προεκλογικά προς εφαρμογή το 2023 και 2024, τα μέτρα που εξαγγέλθηκαν στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, όπως και επιπρόσθετα μέτρα στήριξης που εξαγγέλθηκαν μετέπειτα.
Αναλυτικά:
Α. Tα μέτρα στήριξης
Αύξηση των μισθών των δημοσίων υπαλλήλων
Aναμορφώνεται το μισθολόγιο του δημόσιου τομέα για την ενίσχυση των εισοδημάτων στον δημόσιο τομέα, τη στήριξη σε μεγαλύτερο βαθμό των χαμηλόμισθων δημοσίων υπαλλήλων, των οικογενειών με παιδιά και όσων κατέχουν θέση ευθύνης στο Δημόσιο (συνολικό δημοσιονομικό κόστος 25 εκατ. ευρώ για το 2023 και 931 εκατ. ευρώ για το 2024). Οι βασικές παρεμβάσεις αφορούν στην οριζόντια αύξηση κατά 70 ευρώ στον βασικό μισθό, στην αύξηση της οικογενειακής παροχής από 20 έως 50 ευρώ μηνιαίως, στην αύξηση των επιδομάτων θέσης ευθύνης κατά 30% και στην αύξηση του επιδόματος παραμεθορίου και ειδικών συνθηκών εργασίας στα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας. Παράλληλα, αυξάνεται το μισθολόγιο των μελών ΔΕΠ καθώς και τα έξοδα μετακίνησης και διανυκτέρευσης του πολιτικού και ένστολου προσωπικού.
Επίσης άλλα μέτρα στήριξης που έρχονται για τους εργαζόμενους του δημοσίου είναι:
η αναμόρφωση του ειδικού μισθολογίου των ιατρών του ΕΣΥ με μεσοσταθμική αύξηση 10% και κόστος 92 εκατ. ευρώ για το 2023 και 65 εκατ. ευρώ για το 2024 και εφεξής,
η κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης στους δημοσίους υπαλλήλους με κόστος 202 εκατ. ευρώ ετησίως και στους συνταξιούχους με ετήσιο κόστος 274 εκατ. ευρώ, οι οποίες θεσπίστηκαν σε συνέχεια της μονιμοποίησης της κατάργησης της εισφοράς αλληλεγγύης στον ιδιωτικό τομέα,
η διευθέτηση μισθολογικών αιτημάτων των Ενόπλων Δυνάμεων με κόστος 58,5 εκατ. ευρώ ετησίως,
η κατάργηση της ειδικής εισφοράς 1% υπέρ του ΤΠΔΥ με ετήσιο κόστος 80 εκατ. ευρώ,
Άρση του «παγώματος» των τριετιών στους μισθωτούς
Από την 1η Ιανουαρίου 2024 ξεπαγώνουν οι τριετίες χωρίς αναδρομική ισχύ για τους εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα και η εφαρμογή τους είναι υποχρεωτική. Eγκύκλιο για το ξεπάγωμα των τριετιών στους εργαζόμενους ιδιωτικού τομέα εξέδωσε πρόσφατα το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης.
Αναλυτικά, οι βασικότερες οδηγίες που περιλαμβάνει η εγκύκλιος είναι:
- Από την 1η Ιανουαρίου 2024 αίρεται η αναστολή της ισχύος διατάξεων νόμων, κανονιστικών πράξεων, συλλογικών συμβάσεων ή διαιτητικών αποφάσεων, οι οποίες προβλέπουν αυξήσεις μισθών ή ημερομισθίων, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων περί υπηρεσιακών ωριμάνσεων, με μόνη προϋπόθεση την πάροδο συγκεκριμένου χρόνου εργασίας, όπως το επίδομα πολυετίας, το επίδομα χρόνου εργασίας, το επίδομα τριετίας και το επίδομα πενταετίας, η οποία επιβλήθηκε με το άρθρο 4 της υπ’ αριθμ. 6/28.2.2012 Πράξης Υπουργικού Συμβουλίου.
- Ο τρόπος απόδειξης της προϋπηρεσίας, που διανύθηκε ή θα διανυθεί στα ανωτέρω αναφερόμενα διαστήματα, εξαρτάται από το περιεχόμενο των περί προϋπηρεσίας διατάξεων της Συλλογικής Ρύθμισης Εργασίας (του ν.1876/1990, όπως ισχύει) στην οποία, εκ της φύσης της εργασίας και τις λοιπές προϋποθέσεις που ορίζει ο νόμος, υπάγεται ο μισθωτός και η οποία δύναται να ρυθμίζει ειδικότερα τα ζητήματα της αναγνώρισης και προσμέτρησης της προηγούμενης εργασιακής εμπειρίας. Εάν δεν ρυθμίζεται διαφορετικά από ένα τέτοιο κείμενο Συλλογικής Ρύθμισης Εργασίας, ως προϋπηρεσία αναγνωρίζεται αυτή που διανύθηκε στον ίδιο ή σε άλλο εργοδότη, στην ίδια ειδικότητα.
- Για όσους εργαζόμενους αμείβονται με τον κατώτατο νομοθετημένο μισθό ή ημερομίσθιο, ως χρόνος προϋπηρεσίας αναγνωρίζεται ο χρόνος εξαρτημένης σύμβασης ή σχέσης εργασίας, που έχει διανυθεί σε οποιονδήποτε εργοδότη και σε οποιαδήποτε ειδικότητα πριν από τη 14η.2.2012 και μετά από την 1η.1.2024. Η κατά τα ανωτέρω προσαύξηση λόγω προϋπηρεσίας καθορίζεται ως εξής:
α) Για τους υπαλλήλους με εξαρτημένη σχέση εργασίας, σε ποσοστό 10% για κάθε τριετία προϋπηρεσίας και έως 3 τριετίες και συνολικά σε ποσοστό 30% για προϋπηρεσία 9 ετών και άνω.
β) Για τους εργατοτεχνίτες, με εξαρτημένη σχέση εργασίας σε ποσοστό 5% για κάθε τριετία προϋπηρεσίας και έως 6 τριετίες και συνολικά 30% για προϋπηρεσία 18 ετών και άνω.
- Ο χρόνος εργασίας που έχει διανυθεί έως την 14 Φεβρουαρίου 2012 (ή θα διανυθεί από 1.1.2024 και μετά) με καθεστώς μερικής απασχόλησης, λαμβάνεται υπόψη ως χρόνος προϋπηρεσίας για τους σκοπούς του άρθρου 33 του ν.5053/2023, με τον ίδιο τρόπο που λαμβάνεται υπόψη και για τον συγκρίσιμο εργαζόμενο, δηλαδή τον αντίστοιχο εργαζόμενο πλήρους απασχόλησης της παρ. 2/β΄ του άρθρου 2 του ν.3846/2010 (Α΄ 66) όπως ισχύει. Για τον υπολογισμό της προϋπηρεσίας αυτής, μερική απασχόληση που αντιστοιχεί στον κανονικό (νόμιμο ή συμβατικό) ημερήσιο χρόνο τού ως άνω αναφερόμενου συγκρίσιμου εργαζόμενου, αντιστοιχεί σε μία ημέρα προϋπηρεσίας.
- Αν οι καταβαλλόμενες τακτικές αποδοχές είναι υπέρτερες των νόμιμων αποδοχών, οι αυξήσεις, οι προσαυξήσεις και τα ποσά εν γένει που προκύπτουν από την εφαρμογή των ανωτέρω, συμψηφίζονται με τη διαφορά που προκύπτει μεταξύ καταβαλλόμενων και νόμιμων αποδοχών, με την καταβολή της οποίας εξοφλούνται ολοσχερώς ή μερικώς.
- Για το δε χρονικό διάστημα από τη 14ηΦεβρουαρίου 2012 έως και την 31ηΔεκεμβρίου 2023 καμία αξίωση δεν γεννάται, ούτε οφείλονται αυξήσεις μισθών ή ημερομισθίων, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων περί υπηρεσιακών ωριμάνσεων, με μόνη προϋπόθεση την πάροδο συγκεκριμένου χρόνου εργασίας, όπως αναφέρονται ανωτέρω, ούτε επιτρέπεται να υπολογιστεί προϋπηρεσία που έχει διανυθεί από τη 14ηΦεβρουαρίου 2012 έως και την 31η Δεκεμβρίου 2023 .
Δείτε ολόκληρη την εγκύκλιο εδώ
«Η μισθοδοσία του κάθε εργαζόμενου είναι στην Εργάνη ηλεκτρονικά και φαίνεται η προϋπηρεσία του. Άρα όλα θα είναι ηλεκτρονικά. Αν κάποια επιχείρηση δεν το εφαρμόζει και κάνει καταγγελία ο εργαζόμενος, θα το δούμε στο ηλεκτρονικό σύστημα και αυτομάτως θα πάει η Επιθεώρηση Εργασίας και θα επιβάλει πρόστιμα. Η τριετία μπαίνει στον κατώτατο, αλλά συμπαρασύρει και ό,τι συνδέεται με τον κατώτατο» τόνισε πρόσφατα ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Άδωνις Γεωργιάδης.
Η αύξηση του αφορολόγητου για οικογένειες με παιδιά
Αυξάνεται το αφορολόγητο κατά 1.000 ευρώ στους φορολογούμενους με ένα ή περισσότερα εξαρτώμενα τέκνα (δημοσιονομικό κόστος 135 εκατ. ευρώ για το 2024).
Αύξηση του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος
Αυξάνεται από τον Δεκέμβριο 2023 κατά 8% το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα για την εισοδηματική ενίσχυση περίπου 225.000 ευάλωτων νοικοκυριών (δημοσιονομικό κόστος 4 εκατ. ευρώ για το 2023 και 43 εκατ. ευρώ για το 2024),
Αύξηση των συντάξεων
Αυξάνεται από την 1η Ιανουαρίου 2024 η σύνταξη των ασφαλισμένων κατά 3%. Υπενθυμίζεται πως υπεγράφη σχετική εγκύκλιος από το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης,, τον Υφυπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Αθανάσιο Πετραλιά και την Υπουργό Κοινωνικής Συνοχής και Οικογενείας, Σοφία Ζαχαράκη η οποία αναφέρει τα εξής:
Σύμφωνα με την ΚΥΑ, το συνολικό ποσό όλων των κύριων συντάξεων του e-ΕΦΚΑ με έναρξη καταβολής έως και την 31η Δεκεμβρίου 2023 αυξάνεται από την 1.1.2024 κατά 3%.
Ειδικότερα, σύμφωνα με την εγκύκλιο αυξάνονται από την 1 η του νέου έτους τα κάτωθι ποσά:
H εθνική σύνταξη. Η εθνική σύνταξη, η οποία μέχρι 31.12.2023 ανερχόταν σε 413,76 ευρώ , αυξάνεται από 1.1.2024 σε 426,17 ευρώ
To ανώτατο όριο κύριας και επικουρικής σύνταξης. Το ανώτατο όριο για τις κύριες συντάξεις, το οποίο έως 31.12.2023 ανερχόταν σε 4.965,12 ευρώ αυξάνεται από 1.1.2024 αυτόματα σε 5.114,04 ευρώ . Το ανώτατο όριο για τις επικουρικές συντάξεις, το οποίο έως 31.12.2023 ανερχόταν σε 1.489,54 ευρώ αυξάνεται από 1.1.2024 αυτόματα σε 1.534,21 ευρώ
Το κατώτατο όριο σύνταξης λόγω θανάτου και κατώτατο όριο σύνταξης λόγω εργατικού ατυχήματος ή επαγγελματικής νόσου. Το κατώτατο όριο της σύνταξης λόγω θανάτου (χηρείας και ορφανικές) το οποίο έως 31.12.2023 ανερχόταν σε 387,90 ευρώ, αυξάνεται από 1.1.2024 αυτόματα σε 399,54 ευρώ.
Βασική Σύνταξη ΟΓΑ. Η βασική σύνταξη του π. ΟΓΑ, η οποία μέχρι 31.12.2023 ανερχόταν σε 387,90 ευρώ από 1.1.2024 αυξάνεται σε 399,54 ευρώ.
Νέοι συνταξιούχοι από 01.01.2024. Αυξημένες κατά το ποσοστό του πληθωρισμού οι συντάξιμες αποδοχές και, κατά συνέπεια αυξημένη σύνταξη θα λάβουν και οι συνταξιούχοι γήρατος, αναπηρίας και θανάτου με έναρξη καταβολής από 1.1.2024. Με αυτόν τον τρόπο, το κράτος μεριμνά για την ίση μεταχείριση των συνταξιούχων και τη διασφάλιση των εισοδημάτων τους μετά τη συνταξιοδότηση, οποτεδήποτε και εάν υποβάλλουν αίτηση.
Μόνιμη παροχή ύψους 150 ευρώ
Θεσμοθετείται μόνιμη παροχή ύψους 150 ευρώ για την πραγματοποίηση αγορών από επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στους τομείς του πολιτισμού, του τουρισμού και των μεταφορών, στο πλαίσιο της οικονομικής ενίσχυσης περίπου 200.000 νέων ηλικίας 18 και 19 ετών (συνολικό δημοσιονομικό κόστος 31 εκατ. ευρώ για καθένα από τα έτη 2023 και 2024),
Επίδομα προσωπικής διαφοράς
Παρέχεται τον Δεκέμβριο 2023 έκτακτη ενίσχυση από 100 έως 200 ευρώ, με δημοσιονομικό κόστος 107 εκατ. ευρώ, για την οικονομική στήριξη περίπου 750.000 συνταξιούχων με συντάξεις έως 1.600 ευρώ που έχουν προσωπική διαφορά άνω των 10 ευρώ. Το επίδομα αυτό θα καταβληθεί έως τις 31 Δεκεμβρίου και το ποσό είναι ανάλογο της κύριας σύνταξης ή του αθροίσματος κύριων συντάξεων. Αναλυτικά:
Οι ασφαλισμένοι με κύρια σύνταξη ή άθροισμα μέχρι 700 ευρώ παίρνουν τα 200 ευρώ.
Οι ασφαλισμένοι με κύρια σύνταξη ή άθροισμα, από τα 700,01 ως 1.100 ευρώ παίρνουν 150 ευρώ.
Οι συνταξιούχοι, με κύρια σύνταξη ή άθροισμα από 1.100,01 ως 1.600 ευρώ λαμβάνουν τα 100 ευρώ του επιδόματος.
Οι ασφαλισμένοι με συντάξιμες αποδοχές άνω των 1.600 ευρώ δεν θα πάρουν επίδομα.
ΕΚΑΣ
Μονιμοποιείται η πλήρης απαλλαγή περίπου 200.000 πρώην δικαιούχων ΕΚΑΣ από τη συμμετοχή τους στη φαρμακευτική δαπάνη (δημοσιονομικό κόστος 38 εκατ. ευρώ κατ’ έτος),
Το « ΣΠΙΤΙ ΜΟΥ»
Προβλέπεται ο διπλασιασμός του επιτυχημένου προγράμματος « ΣΠΙΤΙ ΜΟΥ» με επιπλέον 375 εκατ. ευρώ υπό μορφή δανείων, για την αντιμετώπιση του ιδιαίτερα έντονου στεγαστικού προβλήματος, ιδίως των νέων ατόμων και τη στήριξη του οικογενειακού προγραμματισμού. Σημειώνεται ότι ο συνολικός προϋπολογισμός του προγράμματος ανήλθε στο 1 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 750 εκατ. ευρώ προέρχονται από τα ταμειακά διαθέσιμα της ΔΥΠΑ και το υπόλοιπο από τις τράπεζες,
- αυξάνεται αναδρομικά από την 1η Ιουλίου 2023 το πτητικό επίδομα για τους πιλότους και τα πληρώματα των πυροσβεστικών αεροσκαφών, με δημοσιονομικό κόστος 700 χιλ. ευρώ ετησίως και
- παρέχεται οικονομική στήριξη κατά τον μήνα Δεκέμβριο 2023 σε ευάλωτα νοικοκυριά, που περιλαμβάνει τους δικαιούχους του επιδόματος παιδιού του ΟΠΕΚΑ (μιάμιση μηνιαία δόση), τους δικαιούχους των αναπηρικών επιδομάτων του ΟΠΕΚΑ και του e-ΕΦΚΑ (200 ευρώ), τους δικαιούχους του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος (50% της μηνιαίας δόσης), χαμηλοσυνταξιούχους χωρίς προσωπική διαφορά με κύριες συντάξεις έως 700 ευρώ και ανασφάλιστους υπερήλικες (150 ευρώ). Το σύνολο των δικαιούχων εκτιμάται σε 2,3 εκατομμύρια, με δημοσιονομικό κόστος 352 εκατ. ευρώ.
Β. Για την ελληνική οικονομία
Επίσης το κείμενο του προϋπολογισμού αναφέρεται και στον ρυθμό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας. Σύμφωνα με το κείμενο του προϋπολογισμού, σε αυτό το δυσμενές και αβέβαιο διεθνές περιβάλλον, η ελληνική οικονομία αποδεικνύεται ανθεκτική. Ο ρυθμός ανάπτυξης παραμένει πλησίον των στόχων που έχουν τεθεί στο Πρόγραμμα Σταθερότητας του Απριλίου 2023 και αναμένεται να ανέλθει σε 2,4% το 2023 και 2,9% το 2024. Το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν σε ονομαστικούς όρους αναμένεται να αυξηθεί από 206,6 δισ. ευρώ το 2022 σε 222,8 δισ. ευρώ το 2023 και 233,8 δισ. ευρώ το 2024. Παράλληλα, ο Εναρμονισμένος Δείκτης Τιμών Καταναλωτή αναμένεται να κυμανθεί σε ελαφρώς χαμηλότερα επίπεδα και να διαμορφωθεί σε 4,1% έναντι 4,5% που προβλεπόταν στο Πρόγραμμα Σταθερότητας για το 2023 και να αποκλιμακωθεί περαιτέρω σε 2,6% για το 2024. Οι επενδύσεις αναμένεται να αυξηθούν κατά 7,1% κατά το τρέχον έτος και ακόμη περισσότερο κατά 15,1% το 2024, ενώ η ανεργία αναμένεται να μειωθεί από 11,2% το 2023 σε 10,6% το 2024.
Ο προϋπολογισμός του 2024, προστίθεται, καλείται να συγκεράσει τον στόχο της δημοσιονομικής σταθερότητας που είναι θεμέλιο για κάθε προσπάθεια, με τις νέες ανάγκες που δημιουργούνται καθώς και με το βασικό πρόταγμα της κοινωνίας, μετά την πληθωριστική κρίση, την αύξηση δηλαδή του διαθέσιμου εισοδήματος και των μισθών
Το 2023 επετεύχθη σημαντική αύξηση των φορολογικών εσόδων κατά 9,1% σε σχέση με το 2022 χωρίς να αυξηθούν οι φόροι, εξέλιξη που συνδέεται σε μεγάλο βαθμό με τους υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας. Για παράδειγμα, σύμφωνα με τα στοιχεία των τριμηνιαίων εθνικών λογαριασμών της ΕΛΣΤΑΤ, το σύνολο των αμοιβών εξαρτημένης εργασίας παρουσιάζει αύξηση 7,6% το δεύτερο τρίμηνο του 2023 έναντι του αντίστοιχου τριμήνου του 2022. Η αύξηση των μισθών, χωρίς να θίγεται η ανταγωνιστικότητα, ενίσχυσε τα έσοδα του προϋπολογισμού, συμβάλλοντας στην επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων.
Για το χρέος
Το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης αναμένεται να αποκλιμακωθεί εντυπωσιακά από 172,6% του ΑΕΠ το 2022 σε 160,3% το 2023 και σε 152,3% το 2024. Τα ανωτέρω, καταλήγει το υπουργείο, αποδεικνύουν ότι η χώρα έχει εισέλθει σε έναν ενάρετο κύκλο μείωσης του χρέους και οικονομικής ανάπτυξης. Ασφαλώς η οικονομική δραστηριότητα εξαρτάται από τις εξελίξεις στο διεθνές περιβάλλον και τις ενδεχόμενες εξωγενείς κρίσεις. Η οικονομική σταθερότητα και πρόοδος διασφαλίζονται μόνο εάν τηρηθούν απαρέγκλιτα οι τιθέμενοι δημοσιονομικοί στόχοι, διοχετεύοντας παράλληλα τους πεπερασμένους δημοσιονομικούς πόρους στοχευμένα, με τη μέγιστη δυνατή οικονομική και κοινωνική αποτελεσματικότητα.
Επιπλέον, ενισχύεται ο τομέας της υγείας με αύξηση της επιχορήγησης των νοσοκομείων κατά περίπου 20%, ενώ αύξηση των δαπανών υπάρχει και στον τομέα της παιδείας.
Παράλληλα, επισημαίνεται ότι προτεραιοποιούνται οι μεγάλες αλλαγές που έχει ανάγκη η χώρα με σειρά μέτρων που έχουν ανακοινωθεί για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής. Σε αυτό το πλαίσιο θεσμοθετούνται πολυεπίπεδες παρεμβάσεις που περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων περιορισμούς στη χρήση μετρητών και ενίσχυση των ηλεκτρονικών συναλλαγών, πλήρη εφαρμογή της ηλεκτρονικής διαβίβασης των λογιστικών αρχείων και αύξηση της διαφάνειας και της αποτελεσματικότητας των ελέγχων, αυστηριοποίηση των κυρώσεων καθώς και μεταρρύθμιση της φορολογίας των ατομικών επιχειρήσεων. Στόχος των ανωτέρω παρεμβάσεων είναι η δίκαιη κατανομή των φορολογικών βαρών και η περαιτέρω ενίσχυση της κοινωνικής πολιτικής.
