Δυνάμει της υπ’ αριθμ. 222/05.11.2012 απόφασης της Διυπουργικής Επιτροπής Αναδιαρθρώσεων και Αποκρατικοποιήσεων (ΦΕΚ Β’ 2996/12.11.2012), το Ελληνικό Δημόσιο μεταβίβασε άνευ ανταλλάγματος στο ΤΑ.Ι.ΠΕ.Δ. μετοχές που αντιστοιχούν σε ποσοστό 100% του μετοχικού κεφαλαίου των δέκα (10) μη εισηγμένων Ανώνυμων Εταιρειών Οργανισμών Λιμένος, συμπεριλαμβανομένου, μεταξύ άλλων, του «Οργανισμού Λιμένος Αλεξανδρούπολης Α.Ε.». Σε εκτέλεση του 24ου άρθρου του Νόμου 2932/2001 (ΦΕΚ Α’ 145/27.06.2001), το ΕΔ σύναψε με την Εταιρεία την από 21.03.2003 σύμβαση παραχώρησης, η οποία κυρώθηκε με το άρθρο 1 του Νόμου 4597/2019, όπως ισχύει, δυνάμει της οποίας παραχωρήθηκε στην Εταιρεία το δικαίωμα αποκλειστικής χρήσης και λειτουργίας (το «Δικαίωμα») των γηπέδων, κτιρίων και εγκαταστάσεων της χερσαίας λιμενικής ζώνης του λιμένος Αλεξανδρούπολης όπως καθορίστηκε με την υπ’ αριθμ. 21007/27.05.1966 απόφαση του Νομάρχη Έβρου (ΦΕΚ Β’ 447/18.07.1966), όπως τροποποιήθηκε και επεκτάθηκε δυνάμει της υπ’ αριθμ. 4244/16.07.2008 απόφασης της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης (ΦΕΚ ΑΑΠ 369/19.08.2008). Η διάρκεια της Σύμβασης Παραχώρησης, σύμφωνα με τις διατάξεις των παραγράφων 4.1 και 4.2 της Σύμβασης Παραχώρησης, όπως τροποποιήθηκαν με το άρθρο 12 του Νόμου 4664/2020 (ΦΕΚ Α’ 32/14.02.2020), ορίστηκε στα εξήντα (60) έτη από την έναρξη ισχύος της και συνεπώς λήγει την 21η Μαρτίου 2063.
Το ΤΑΜΕΙΟ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΙΔΙΩΤΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ Α.Ε. (ΤΑ.Ι.ΠΕ.Δ.) στις 13 Ιουλίου 2020 προκήρυξε διεθνή διαγωνισμό με την πρόσκληση υποβολής εκδήλωσης ενδιαφέροντος για την απόκτηση του πλειοψηφικού μεριδίου συμμετοχής (67%) στο μετοχικό κεφάλαιο του ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΛΙΜΕΝΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗΣ Α.Ε. (Ο.Λ.Α.).
Σύμφωνα με τους όρους της πρόσκλησης ενδιαφέροντος και συγκεκριμένα στο πρώτο κεφάλαιο με τίτλο «ΕΙΣΑΓΩΓΗ – ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΗΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ» στην Παράγραφο 1.8ii, αναφέρεται ρητώς πως στο πλαίσιο της Διαγωνιστικής Διαδικασίας, προβλέπεται η επαναδιαπραγμάτευση και τροποποίηση της Σύμβασης Παραχώρησης, με σκοπό (μεταξύ άλλων ζητημάτων) «την εκλογίκευση του αποτυπώματος του Λιμένα και ενδεχομένως τον επαναπροσδιορισμό της περιοχής παραχώρησης υπό το πρίσμα παράλειψης περιοχών που δεν απαιτούνται για την λειτουργία του ή επέκτασης σε παρακείμενες περιοχές προσβλέποντας και στη διασφάλιση της μελλοντικής λειτουργίας των Πρόσθετων Εγκαταστάσεων».
Είναι σαφές λοιπόν πως από τα οριζόμενα της παραγράφου §1.8ii, το αίτημα του δημοτικού συμβουλίου της Αλεξανδρούπολης δεν διαταράσσει σε καμία περίπτωση την διαγωνιστική διαδικασία, γεγονός που αφήνει εκτεθειμένο τον δήμαρχο της Αλεξανδρούπολης ο οποίος υπεραμύνθηκε της άλλης άποψης στην κρίσιμη συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου και τελικώς απεχώρησε της ψηφοφορίας!
Αξίζει να σημειωθεί, πως στην λογική της παραγράφου §1.8ii του διεθνούς διαγωνισμού, ο Δήμος της Αλεξανδρούπολης το 2008 παραχώρησε εκτάσεις (ΦΕΚ ΑΑΠ 369/19.08.2008) στην Ανατολική πλευρά του λιμένα με σκοπό την διασφάλιση της μελλοντικής λειτουργίας «Πρόσθετων Εγκαταστάσεων» και πλέον εν έτη 2022 με την ίδια λογική και με νομότυπο πλέον τρόπο, αποφασίζει να ζητήσει όπως δικαιούται τον επαναπροσδιορισμό της περιοχής παραχώρησης υπό το πρίσμα «παράλειψης περιοχών που δεν απαιτούνται για την λειτουργία του».
Ως δημοτικό συμβούλιο είμαστε πεπεισμένοι, μια και κάτι τέτοιο ορίζεται σαφώς από τους όρους του διαγωνισμού, πως ο σχεδιασμός του ΤΑΙΠΕΔ δεν στηρίχθηκε μόνο στις προτιμήσεις και τις επιλογές των υποψήφιων «επενδυτών» και της «αγοράς», αλλά κυρίως στις ανάγκες της τοπικής και περιφερειακής οικονομίας, καθώς και στη γεωοικονομική σημασία του λιμανιού.
Παρόλα αυτά θα επιθυμούσαμε, πριν ή και μετά από τον Ιούλιο του 2020, που δημοσιεύτηκε η πρόσκληση για την διαγωνιστική διαδικασία σε ότι αφορά το λιμάνι μας, να έχει γίνει με πρωτοβουλία της Κυβέρνησης σχετική συζήτηση-διαβούλευση με τους τοπικούς φορείς και την αυτοδιοίκηση μια και κανένα σχέδιο δεν παρουσιάστηκε τόσο για την ανάπτυξη του λιμανιού όσο και για τις δεσμεύσεις των υποψήφιων «επενδυτών».
Όλα αυτά θα τα εκθέσουμε με τον πλέον επίσημο τρόπο στην κρίσιμη συνάντηση που θα έχει η πενταμελής διαπαραταξιακή επιτροπή του δημοτικού συμβουλίου με το επταμελές διοικητικό συμβούλιο του οργανισμού λιμένα (Ο.Λ.Α.), την προσεχή Τρίτη 5 Απριλίου 2022. Σύμφωνα με την πρόσκληση που έχει σταλεί στις (1/4/2022) στα μέλη του ΔΣ του ΟΛΑ, στο τρίτο τακτικό θέμα της συνεδρίασης προβλέπεται η «ακρόαση» του αιτήματος (43/2022) του Δήμου της Αλεξανδρούπολης όπως αυτό έχει πρωτοκολληθεί στις 31/3/2022 με αριθμό 345.
Κατόπιν και σε επόμενή του συνεδρίαση, το διοικητικό συμβούλιο του ΟΛΑ Α.Ε. (θεσμοθετημένο όργανο που έχει την απόλυτη δικαιοδοσία) θα απαντήσει -αποφασίσει επί του αιτήματος του ΔΣ της Αλεξανδρούπολης, είτε κατά πλειοψηφία είτε ομόφωνα, εάν συμφωνεί για τον αποχαρακτηρισμό συγκεκριμένων περιβαλλόντων χώρων της Χερσαίας Ζώνης του λιμένα (όπως αυτοί οι χώροι επισημαίνονται με πράσινη γραμμή στο συνημμένο τοπογραφικό διάγραμμα) επειδή οι εν λόγω χώροι δεν εξυπηρετούν πλέον λιμενικούς σκοπούς και δεν κρίνονται απαραίτητοι για την εύρυθμη λειτουργία του λιμένα. Αξίζει να αναφερθεί πως από τα εγκεκριμένα και ισχύοντα master plan (ΦΕΚ 152/3-5-2012 & 132/17-4-2013) σε ότι αφορά την Δυτική Χερσαία Ζώνη δεν προβλέπεται σε αυτή την περιοχή να αναπτυχθούν λιμενικές δραστηριότητες, χωρίς να γίνεται αναφορά ούτε για Μαρίνα Τουριστικών Σκαφών. Το πρακτικό του ΔΣ του ΟΛΑ στην συνέχεια θα διαβιβασθεί στην γενική συνέλευση του μετόχου (δηλ στο ΤΑΙΠΕΔ και έως ότου μεταβιβαστεί το πλειοψηφικό πακέτο των μετοχών στον υποψήφιο επενδυτή). Η απόφαση του ΔΣ του ΟΛΑ σε περίπτωση που είναι αρνητική θα πρέπει να είναι πλήρως εμπεριστατωμένη, επικαλούμενη τα επίσημα στοιχεία από το master plan του λιμένα όπως αυτά έχουν εγκριθεί και αναφέρονται σε προηγούμενες αποφάσεις. Επίσης θα πρέπει να ληφθεί υπόψιν η προγραμματική σύμβαση που έχει συναφθεί με τον δήμο της Αλεξανδρούπολης και αφορούσε την ήπια ανάπλαση στο πλαίσιο της χρηματοδότησης και των εγκρίσεων του προγράμματος της ΒΑΑ. Τέλος, σε περίπτωση που κριθεί από το ΔΣ του ΟΛΑ πως το συγκεκριμένο αίτημα του Δήμου, καθώς και η τυχόν θετική απόφαση επί αυτού, δύναται να προκαλέσουν διαδικαστικά προβλήματα στον υπό εξέλιξη διαγωνισμό, αυτό θα πρέπει να εξηγηθεί επαρκώς και να παρατεθεί κάθε επίσημο στοιχείο που να το δικαιολογεί.
Το ιστορικό αίτημα της πλειοψηφίας του δημοτικού συμβουλίου της Αλεξανδρούπολης παρά την απουσία του δημάρχου και της δημοτικής αρχής και η σχετική απόφαση του ΔΣ του ΟΛΑ, θα μπορούν να αποτελέσουν βάσιμα στοιχεία σε περίπτωση που στο μέλλον η υπόθεση αυτή οδηγηθεί στις δικαστικές αίθουσες από την επόμενη ή τις επόμενες δημοτικές αρχές με αποκλειστικό γνώμονα τα συμφέροντα των δημοτών μας. Εξήντα πέντε στρέμματα γης, με τα νότια πεζοδρόμια-χώρους πρασίνου (ζώνη 10μ.) της παραλιακής οδού, το ιστορικό κτίριο των Ναυτοπροσκόπων, το λούνα πάρκ, το πάρκινγκ, ο Άγιος Εύπλους, το καφέ «ΦΛΟΙΣΒΟΣ» και μέρος της πλατείας του Φάρου, αποτελούν ζωτικό χώρο της Αλεξανδρούπολης και αυτό καλούμαστε να υπερασπιστούμε στην κρίσιμη αυτή χρονική συγκυρία.
Υ.Γ.1 Στο ερώτημα «γιατί τώρα» η απάντηση είναι η εξής:
Διότι από το 2000 και μετά οι διοικήσεις του λιμενικού ταμείου και αργότερα του ΟΛΑ Α.Ε. δεν «επέτρεψαν» να εφαρμοστεί η αρχιτεκτονική μελέτη για την ανάπλαση της ΔΧΖ που είχε εκπονηθεί επί θητείας του δημάρχου Τριαντάφυλλου Αρβανιτίδη.
Διότι το 2008 που έγινε η τελευταία τροποποίηση και επέκταση της χερσαίας λιμενικής ζώνης του λιμένος Αλεξανδρούπολης δυνάμει της υπ’ αριθμ. 4244/16.07.2008 απόφασης της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης (ΦΕΚ ΑΑΠ 369/19.08.2008), η τότε δημοτική αρχή του κ.Αλεξανδρή δεν φρόντισε να ζητήσει την δυτική χερσαία ζώνη, δείχνοντας χαρακτηριστική αμέλεια.
Διότι το 2016 επετράπη στην τότε δημοτική αρχή του κ.Λαμπάκη από τον ΟΛΑ και το ΤΑΙΠΕΔ μια ήπια-περιορισμένη ανάπλαση με προγραμματική σύμβαση έναντι μισθώματος, χωρίς την δυνατότητα ανάπτυξης κτιριακών χωρών αναψυχής.
Διότι το 2017 αγνοήθηκε η γραπτή μου πρόταση στο πλαίσιο της τότε διαβούλευσης για το master plan του λιμένα, η οποία ζητούσε τον αποχαρακτηρισμό της δυτικής χερσαίας ζώνης βάσει σχετικής εγκυκλίου, με σκοπό την διενέργεια διεθνούς αρχιτεκτονικού διαγωνισμού για την ανάπλαση της περιοχής από πλευράς του Δήμου.
Διότι επί δημαρχίας του κ. Ζαμπούκη και επί θητείας του σημερινού ΔΣ του ΟΛΑ, στο τέλος του 2019, δόθηκε περιθώριο χρόνου με σκοπό τον από κοινού σχεδιασμό της ΔΧΖ, γεγονός που τελικώς δεν ευδοκίμησε με υπαιτιότητα του δημάρχου της Αλεξανδρούπολης.
Διότι τέλος του 2021 με αρχές του 2022, σχηματίστηκε η αριθμητική πλειοψηφία – δυνατότητα του δημοτικού συμβουλίου να παρακάμπτει τις πολιτικές αποφάσεις της δημοτικής αρχής και να μπορεί να παρεμβαίνει σε κρίσιμες υποθέσεις του δήμου.
Διότι αρχές του 2022 υπήρξε δημόσια θετική ανταπόκριση του υπουργού ναυτιλίας για το ζήτημα της διεκδίκησης της ΔΧΖ από τον Δήμο της Αλεξανδρούπολης, με σαφείς υπαινιγμούς προς το πρόσωπο του δημάρχου.
Διότι αρχές του 2022 ευδοκίμησε η αντίστοιχη δυναμική διεκδίκηση του δημάρχου της Ηγουμενίτσας με σκοπό να αποχαρακτηρίσει εκτάσεις στην χερσαία ζώνη του εκεί λιμένα και παρά την κινητοποίηση της «ύστατης ώρας» όπως είχε χαρακτηριστεί αρχικά.
Διότι επί δεκαετίες οι διορισμένες (σε αμειβόμενος θέσεις διοικήσεις) του λιμενικού ταμείου και εν συνέχεια του ΟΛΑ Α.Ε., «εκμεταλλευόταν» τις εγκαταστάσεις της ΔΧΖ, εισπράττοντας τα ενοίκια από το σημερινό καφέ «Φλοίσβος»- πρώην χώρο εστίασης, τον υπαίθριο χώρο στάθμευσης αυτοκινήτων και το λούνα πάρκ.
Υ.Γ. 2 Τι μέλλει γενέσθαι με το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης:
Ενδεικτικό της εύλογης μεταβλητότητας που υπάρχει είναι το γεγονός πως στην αναθεωρημένη Σύμβαση Παραχώρησης του λιμένα, θα περιλαμβάνονται διατάξεις που θα αποτυπώνουν τις υποχρεώσεις της Εταιρείας και του Ελληνικού Δημοσίου, οι οποίες απορρέουν από τη πρόσφατη Συμφωνία Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας που έχει συναφθεί μεταξύ του ΕΔ και των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής.
Στην αντίστοιχη περίπτωση του λιμένα της Καβάλας και παρά το υψηλό αρχικό ενδιαφέρον, προ ημερών κατατέθηκε μια και μοναδική δεσμευτική προσφορά, η οποία είναι προς διερεύνηση αν και κατά πόσο πληροί τις απαιτήσεις του ίδιου του διαγωνισμού αναφορικά με την τεχνική εμπειρία που πρέπει να έχουν οι υποψήφιοι, σύμφωνα πάντα με το δελτίο Τύπου του ΤΑΙΠΕΔ, αφού από τις τρεις εταιρείες που συμμετέχουν στην κοινοπραξία «International Port Investments Kavala» καμία δεν ανταποκρίνεται στο κριτήριο της «διαχείρισης και λειτουργίας» λιμένα. Για το λόγο αυτό υπάρχουν φωνές στο Ελληνικό κοινοβούλιο που ζητούν από το ΤΑΙΠΕΔ να κηρύξει άγονο τον διαγωνισμό όπως έχει κάθε δικαίωμα από την προκήρυξη και συνάμα να αποσύρει τις διαγωνιστικές διαδικασίες και των υπόλοιπων περιφερειακών λιμένων που βρίσκονται σε εξέλιξη (Αλεξανδρούπολη, Ηγουμενίτσα, Ηράκλειο Κρήτης) και να προχωρήσει άμεσα σε έναν συνολικό σχεδιασμό για την αξιοποίησή τους.
Στην περίπτωση του λιμένα της Αλεξανδρούπολης αναμένεται στις αρχές Μαΐου, να δοθούν οι δεσμευτικές προσφορές από τα 4 κοινοπρακτικά σχήματα που έχουν εκδηλώσει αρχικό ενδιαφέρον. Ανάμεσα τους η Bolloré Africa Logistics (θυγατρική του γαλλικού ομίλου Bolloré) μαζί με την Cameron (του ομίλου Κοπελούζου) καθώς και το σχήμα αμερικανικών συμφερόντων Proxenos-ID των Proxenos International και Quintana-ID, με έδρα την Ουάσιγκτον και το Τέξας αντίστοιχα. Στη β΄ φάση του διαγωνισμού για το λιμάνι Αλεξανδρούπολης έχουν προκριθεί ακόμη δύο κοινοπραξίες, η Port Investments Alexandroupolis (των εταιρειών Black Summit Financial Group – Euroports-EFA Group και ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ) και ο ΟΛΘ. Μένει όμως να φανεί εάν τα δύο σχήματα θα υποβάλουν δεσμευτικές προσφορές, με ενημερωμένες πηγές να υποστηρίζουν ότι το ενδιαφέρον τους δεν είναι τόσο έντονο. Το ενδιαφέρον για τον λιμένα Αλεξανδρούπολης συνδέεται και με τον υπεράκτιο σταθμό επαναεριοποίησης υγροποιημένου φυσικού αερίου (FSRU) που υλοποιεί στα ανοιχτά της Αλεξανδρούπολης ο όμιλος Κοπελούζου, όπως και με τη χρήση του λιμανιού από τις ένοπλες δυνάμεις των ΗΠΑ, στο πλαίσιο της θεσμοθετημένης ελληνοαμερικανικής αμυντικής συνεργασίας (MDCA).
Τέλος, το ΤΑΙΠΕΔ έχει ορίσει την «Deloitte Business Solutions Α.Ε.» και την «Ευρωσύμβουλοι Α.Ε.» ως χρηματοοικονομικούς του συμβούλους, τη «Your Legal Partners», τη «Δρακόπουλος & Βασαλάκης Δικηγορική Εταιρία» και την «Αλεξίου Κοσμόπουλος Εταιρία Δικηγόρων» (από κοινού) ως νομικούς του συμβούλους, τη «Doxiadis Associates» ως τεχνικό του σύμβουλο και την «Port Consultants Rotterdam BV» ως εμπορικό του σύμβουλο.
Υ.Γ. 3 Χαρακτηριστικό συμβάν των εμποδίων που συναντήσαμε τις τελευταίες μέρες, είναι το γεγονός πως δεν μας αποδόθηκε από τον υπεύθυνο των τεχνικών υπηρεσιών του δήμου και παρά την σχετική απόφαση του δημοτικού συμβούλου, το αναγκαίο τοπογραφικό διάγραμμα που συνόδευε την απόφαση του 2008 για την τροποποίηση της ΔΧΖ (υπ’ αριθμ. 4244/16.07.2008 απόφασης της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης -ΦΕΚ ΑΑΠ 369/19.08.2008) και είχε την έγκριση και την θεώρηση των υπηρεσιών του δήμου! Αντ´αυτού μας παρέπεμψαν στο τοπογραφικό γραφείο που έκανε την σύνταξη του σχεδίου και οι οποίοι μου διεμήνυσαν σε πρόσφατη επικοινωνία μας, πως δεν μπορούν να μου το αποδώσουν διότι πήραν αρνητική απάντηση από την σημερινή διοίκηση του ΟΛΑ!
Παύλος Α. Μιχαηλίδης
ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΣ Δημοτικός Σύμβουλος
Επικεφαλής της δημοτικής παράταξης
«ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗ – Ο ΔΗΜΟΣ ΠΟΥ ΘΕΛΟΥΜΕ» Μέλος της ορισθείσας πενταμελούς διαπαραταξιακής επιτροπής του δημοτικού συμβουλίου, για την διεκδίκηση της ΔΧΖ