«Οι “Έξυπνες Πόλεις” χρειάζονται τη συμμετοχή όλων των πολιτών»
Στην ομιλία του στην ημερίδα που διοργάνωσε ο υποψήφιος Δήμαρχος Καβάλας Μάκης Παπαδόπουλος στις 26 Νοεμβρίου 2022, ο Βασίλης Κοτίτσας, Επικεφαλής της AMAZON WEB SERVICES Δημόσιου Τομέα σε Ελλάδα-Κύπρο-Μάλτα, ανέπτυξε τα εξής ζητήματα:
– Ως AMAZON WEB SERVICES υποστηρίζουμε ένθερμα το σκεπτικό του Smart Territory Framework. Αυτό σημαίνει ότι τα δεδομένα που συλλέγονται από τους Δήμους ή άλλους δημόσιους φορείς σε τοπικό επίπεδο, δεν γίνονται αντικείμενο διαχείρισης για να εξυπηρετούν μόνο ένα σκοπό, αλλά για να επωφελούνται όλες οι λειτουργίες μίας πόλης.
– Σε μία πετυχημένη “Έξυπνη Πόλη”, πρέπει όλοι να μπορούν να έχουν πρόσβαση και δυνατότητα να χρησιμοποιούν τις ψηφιακές υπηρεσίες. Είτε έχουν τη δυνατότητα της αλληλεπίδρασης (μέσω ενός app από το κινητό τους τηλέφωνο) είτε δεν την έχουν άμεσα, αλλά έμμεσα (μέσω ενός πίνακα με πληροφορίες πότε θα περάσει ένα αστικό λεωφορείο, ένα απορριμματοφόρο κτλ).
– Η τεχνολογία έρχεται να “αγκαλιάσει” τις ανάγκες των πολιτών, όχι το ανάποδο. Δεν χρειάζεται πια η προκρούστεια λογική να πάμε να προσαρμόσουμε τις ανάγκες της κοινωνίας στους περιορισμούς της τεχνολογίας. Πάμε να φτιάξουμε τις κατάλληλες τεχνολογικές λύσεις για τις ανάγκες των πολιτών.
«Πώς μπορούν να προσφερθούν βιώσιμες υπηρεσίες μέσα από open standards και πώς μπορεί να επιτευχθεί η διαλειτουργικότητα από αυτά τα συστήματα;»
– Η εξέλιξη μίας “Έξυπνης Πόλης” δεν είναι γραμμική. Υπάρχουν φάσεις στον σχεδιασμό, υπάρχει ο αρχικός σχεδιασμός, υπάρχει η πιλοτική δοκιμή, υπάρχει το λάθος που δε θα μας κοστίσει πολύ για να αξιολογήσουμε τις εφαρμογές. Πρέπει να υπάρχει ευελιξία, να υπάρχει το περιθώριο για προσαρμογές, οι πόλεις αλλάζουν συνεχώς.
– Θέλουμε τα open standards, για να βάλουμε τα δεδομένα της πόλης (που είναι η “προίκα” της) σε διαδικασία αλληλεπίδρασης.
Για παράδειγμα, αν μία πόλη αποφασίσει να εστιάσει στη βελτίωση της κυκλοφορίας, μέσα από την αξιολόγηση και την αλληλεπίδραση των δεδομένων μπορεί να προκύψει το συμπέρασμα ότι πρέπει να αλλάξουν οι ώρες αποκομιδής των σκουπιδιών ή η εκτέλεση των τεχνικών έργων συντήρησης σε κοινόχρηστους χώρους.
Τα open standards, που τα υποστηρίζει πλέον κατά προτεραιότητα και τα χρηματοδοτεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τώρα που το κόστος της τεχνολογίας χαμηλώνει, μπορούμε πιο εύκολα να τα χρησιμοποιήσουμε, πόσο μάλλον όταν οι υπηρεσίες που θα χρησιμοποιούν τα open standards (όπως για παράδειγμα το Smart Territory framework) θα έχουν τη δυνατότητα αυτό που έχεις χτίσει σήμερα να το βελτιώσεις μετά από πέντε χρόνια ή ακόμη και έναν χρόνο να το βελτιώσεις ακόμη περισσότερο και να το προσαρμόσεις στις αλλαγές που συμβαίνουν εκείνη τη στιγμή. Σήμερα η πρόκληση της προσαρμοστικότητας είναι αυτό που πρέπει να σκεφτεί μία πόλη που θέλει να γίνει Έξυπνη.
– Τι κάνουμε λάθος στην προσαρμοστικότητα;
Πάρα πολύ συχνά, όταν κάνουμε την ανάλυση τεχνικών απαιτήσεων, ξεκινάμε αναγκαστικά με έναν φόβο ότι πρέπει να στοχεύσουμε στο μέγιστο των δυνατοτήτων που θα μας δώσει ένας server και εκ των πραγμάτων έχουμε ξοδέψει περισσότερα χρήματα και πόρους από αυτούς που χρειαζόμαστε. Με το δημόσιο υπολογιστικό νέφος (Cloud) πληρώνουμε ανάλογα με τις ανάγκες μας. Για παράδειγμα, ένας Δήμος άλλες ανάγκες έχει τη Δευτέρα στις 8.30 ώρα το πρωί, όταν έρχονται οι δημότες και θέλουν να εξυπηρετηθούν, και άλλες ανάγκες έχει την Παρασκευή στις 4.00 το μεσημέρι. Ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά του δημόσιου υπολογιστικού νέφους (Cloud Computing) είναι λοιπόν η προσαρμοστικότητα (adaptability), να γίνεται autoscale-up – autoscale-down. Τι σημαίνει όμως αυτό πρακτικά; Ότι ο Δήμος θα πληρώσει ανάλογα με τη χρήση και τις ανάγκες. Ούτε περιορισμούς θα έχει ούτε όμως θα ξοδέψει παραπάνω από όσο χρειάζεται. Οπότε οι υπολογιστικές ανάγκες, οι ανάγκες για τις βάσεις δεδομένων και οι ανάγκες για τον αποθηκευτικό χώρο δεν είναι κάτι που περιορίζει τις δυνατότητες ενός Δήμου.
– Πώς μπορεί η AMAZON WEB SERVICES να βοηθήσει στον έλεγχο του κόστους;
Στο Cloud πληρώνουμε όσο καταναλώνουμε. Δεν απαγορεύεται φυσικά ένας Δήμος να προ-αγοράσει χώρο για ένα ή τρία χρόνια και να υπάρξει διαπραγμάτευση της τιμής, αλλά δεν δεσμευόμαστε για κάτι χωρίς να το γνωρίζουμε από πριν. Για παράδειγμα, αν πέσω έξω στους υπολογισμούς μου, μπορώ να προσαρμόσω εκ νέου τις υπολογιστικές μου ανάγκες και πόρους πιο πάνω ή πιο κάτω, χωρίς να χρειάζεται να πουλήσω μία υπολογιστική υποδομή που έχω ή να περιμένω 8-12 μήνες για να προσθέσω υπολογιστική υποδομή. Έχω τη δυνατότητα κατευθείαν να προσαρμόσω τις ανάγκες μου, χωρίς να χάσω χρόνο ή χρήμα. Ένα δεύτερο ζήτημα που έχουμε να σκεφτούμε έτσι όπως έχουν γίνει τα πράγματα με το κόστος ενέργειας, πολύ συχνά μηχανήματα που αγοράζουμε (όπως κεντρικούς διακομιστές – server), αυτοί καταναλώνουνε την ίδια σχεδόν ενέργεια είτε είναι Κυριακή που δεν λειτουργούν οι δημοτικές υπηρεσίες είτε Δευτέρα που λειτουργούν. Ορισμένες πόλεις χρησιμοποιούν το Virtual Desktop, το οποίο το λειτουργούν απομακρυσμένα, δηλ. την Παρασκευή σβήνει και μπαίνει σε αναμονή, ξοδεύοντας λιγότερους πόρους. Εδώ λοιπόν έχουμε αλλαγές και στον τρόπο με τον οποίο αγοράζουν εξοπλισμό και υποδομές οι Δημόσιοι Οργανισμοί, αλλά και αναθέτουν τη συντήρηση των υποδομών και των δικτύων τους. Στοχεύουν στο upskilling (αναβάθμιση δεξιοτήτων) του υφιστάμενου προσωπικού τους. Αυτό έχει το πλεονέκτημα ότι το προσωπικό, που έχει την επιχειρησιακή γνώση, μαθαίνει πώς να χρησιμοποιεί την τεχνολογική γνώση με γνώμονα την ανάγκη, δηλ. την εξυπηρέτηση του πολίτη. Αυτό αλλάζει λοιπόν την ταχύτητα εξυπηρέτησης του πολίτη, όπως αλλάζει και το κόστος ενέργειας που χρειαζόμαστε για να παρέχουμε τις υπηρεσίες.
«Πώς θα εξασφαλιστεί η βιωσιμότητα μίας “Έξυπνης Πόλης”;»
Υπάρχουν χρηματοδοτικά εργαλεία που μπορούν να βοηθήσουν τους Δήμους να μετατρέψουν τις υποδομές τους σε “Έξυπνες”. Πρέπει να καταγράψουμε τι καταναλώνουν οι υποδομές μας, να περιγράψουμε τι θέλουμε να μειώσουμε σε κόστος, να πετύχουμε τη μείωση και να δούμε πλέον το όφελος π.χ. στα δημοτικά τέλη, να ξοδέψουμε δηλαδή λιγότερο δημοτικό χρήμα και αυτό το όφελος να το χρησιμοποιήσουμε κάπου αλλού.
Αυτό είναι πολύ κοντά στη νοοτροπία της AMAZON WEB SERVICES και ο Τζέφ Μπέζος έχει μιλήσει για το Spinning Flywheel, αν ο πελάτης δεν εξοικονομήσει κάποια χρήματα από αυτά που ούτως ή άλλως θα ξόδευε, δε θα τα επιστρέψει για να τα επενδύσει στην καινοτομία. Αν λοιπόν ο Δήμος έχει υπολογίσει ότι θα ξοδέψει 100, τελικά ξοδέψει 80 και περισσέψουν 20, πιο εύκολα θα αποφασίσει να υλοποιήσει ένα μικρό πιλοτικό έργο που θα ωριμάσει μία ιδέα και θα του δώσει τη δυνατότητα και τα δεδομένα να διεκδικήσει ένα άλλο έργο που δεν το είχε για να κάνει κάτι καινούριο.
