Με… «μετρημένες» προσδοκίες προσέρχεται ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στη συνάντηση του με τον Τούρκο Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στις 12:00 σήμερα (12.7.2023), στο Βίλνιους της Λιθουανίας.
Μετά από 16 μήνες Κυριάκος Μητσοτάκης και Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν πιάνουν ξανά το νήμα του διαλόγου, σε ένα νέο περιβάλλον, με την Τουρκία να έχει δείξει διάθεση για στροφή προς τη Δύση.
Αυτό το θετικό momentum, θα επιχειρήσει να κεφαλαιοποιήσει και η ελληνική κυβέρνηση, για να εξασφαλίσει ηρεμία τόσο στον αέρα, όσο και στη θάλασσα, στα νερά του Αιγαίου και της Νοτιοανατολικής Μεσογείου.
Το μήνυμα Μητσοτάκη πριν το τετ α τετ με τον Ερντογάν
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει διαμηνύσει στην Άγκυρα, ενόψει και της σημερινής συνάντησης, ότι η μόνη διαφορά που αναγνωρίζει με την Τουρκία είναι η οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών.
«Έχουμε προφανώς σημαντικές διαφορές. Μπορούμε όμως να συμφωνήσουμε ότι, με γνώμονα τις σχέσεις καλής γειτονίας αλλά και τον σεβασμό μας στο Διεθνές Δίκαιο, θα χαράξουμε έναν οδικό χάρτη ώστε να μπορέσουμε να επιλύσουμε τη σημαντικότερη γεωπολιτική μας διαφορά, που δεν είναι άλλη από την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών, δηλαδή ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδος, στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο» δήλωσε ο Κ. Μητσοτάκης, προσερχόμενος χθες στην Σύνοδο του ΝΑΤΟ.
«Πρώτο βήμα επαναπροσέγγισης»
Η Αθήνα εκτιμά ότι το γεγονός ότι τόσο ο Έλληνας πρωθυπουργός, όσο και ο Τούρκος Πρόεδρος, έχουν μία ισχυρή, νωπή λαϊκή εντολή, δημιουργεί τις συνθήκες για να γίνει ένα πρώτο, σημαντικό βήμα επαναπροσέγγισης των δύο χωρών.
Στη συνάντηση «κορυφής», η Ελλάδα προσέρχεται με την προσδοκία ότι θα διαμορφωθούν οι συνθήκες για να ξεκινήσουν και πάλι οι διερευνητικές επαφές. Και, εκτός από την επανεκκίνηση των Μ.Ο.Ε. (Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης), προσδοκούν ότι θα υπάρξει πρόοδος και στη θετική ατζέντα μεταξύ των Ελλάδας και Τουρκίας (στην οικονομία, το εμπόριο, την ενέργεια, τον τουρισμό, τις συγκοινωνίες, τις μεταφορές, τον πολιτισμό, τον αθλητισμό κ.α.).
Όσον αφορά στα θέματα – «αγκάθια» που εγείρει κατά καιρούς η Άγκυρα, διπλωματικές και κυβερνητικές πηγές σημειώνουν ότι σε αυτή τη χρονική στιγμή είναι σημαντικό ότι ανοίγει ξανά ο δίαυλος επικοινωνίας στο ανώτατο επίπεδο.
Η Αθήνα προσέρχεται με διακηρυγμένη τη θέση ότι δεν προτίθεται να κάνει υποχωρήσεις, ότι το μόνο θέμα προς διαπραγμάτευση είναι η οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών και πως σε καμία περίπτωση δεν συζητά αναθεωρητικές αξιώσεις της ‘Άγκυρας.
Οι εκτιμήσεις για τη στάση Ερντογάν
Σε αυτό το νέο περιβάλλον, με την επαναπροσέγγιση της Τουρκίας με τις Η.Π.Α. και την Ευρώπη, στους διπλωματικούς κύκλους της Αθήνας υπάρχει η εκτίμηση ότι ο Πρόεδρος Ερντογάν, τουλάχιστον σε αυτή τη χρονική στιγμή, δεν θα προβεί σε αξιώσεις που θα μπορούσαν να τορπιλίσουν το κλίμα.
Οι ίδιες πηγές εκτιμούν ότι αυτό το θετικό κλίμα που διαμορφώνεται με τη Δύση, ο Τούρκος Πρόεδρος θα το διαφυλάξει, δεδομένου μάλιστα ότι ο όρος του ισχυρού άντρα της Αμερικανικής Γερουσίας Μπο Μενέντεζ για την προμήθεια των F-16 στην Τουρκία είναι να διασφαλιστεί από την κυβέρνηση Μπάιντεν ότι η Άγκυρα θα τερματίσει την επιθετικότητα απέναντι στην Ελλάδα και την Κύπρο και ότι αυτό θα έχει μόνιμο χαρακτήρα. Ενώ και η ενταξιακή πορεία της Τουρκίας περνά μέσα από τις σχέσεις καλής γειτονίας με την Ελλάδα και τον σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου και του Δικαίου της Θάλασσας.
Δίπλα στους δύο ηγέτες, στη συνάντηση τους σήμερα, η οποία αναμένεται να διαρκέσει περίπου 40’, θα πάρουν θέση και οι υπουργοί Εξωτερικών Γεραπετρίτης και Φιντάν, όπως και οι διπλωματικοί σύμβουλοι τους, η Άννα – Μαρια Μπούρα κα ο Ακίφ Τσαγατάι Κιλίτς.
