Πολύ πριν από τις τελευταίες εκλογές, του 2019, µια οµάδα συνεργατών και συµβούλων του Κυριάκου Μητσοτάκη εργαζόταν πυρετωδώς επί µήνες, προκειµένου η Νέα ∆ηµοκρατία να είναι έτοιµη να κυβερνήσει από την πρώτη ηµέρα µε το νέο µοντέλο του λεγόµενου «επιτελικού» κράτους. Τέσσερα χρόνια αργότερα, ενόψει των εκλογών της 21ης Μαΐου, οι «µηχανές» στο παρασκήνιο έχουν ζεσταθεί και πάλι, αυτήν τη φορά για τη δεύτερη τετραετία, εφόσον οι κάλπες φέρουν εκ νέου την πρωτιά στη Ν.∆. και την αυτοδυναµία ενδεχοµένως έπειτα από µια δεύτερη εκλογική αναµέτρηση, στις 2 Ιουλίου. Ο πρωθυπουργός δεν έχει καταλήξει ακόµη στις τοµές τις οποίες θα επιφέρει στην «καρδιά» του επιτελικού κράτους, δηλαδή στο Μέγαρο Μαξίµου και στην Προεδρία της Κυβέρνησης. Σε επίπεδο προσώπων, στενοί του συνεργάτες, όπως ο Αλέξης Πατέλης ή ο ∆ηµήτρης Τσιόδρας, ενδέχεται να µετακινηθούν σε κυβερνητικά πόστα, εκτός δηλαδή του Μαξίµου, ενώ θέση στο Μαξίµου φαίνεται πως θα έχει ο δικηγόρος Σταύρος Παπασταύρου, ο οποίος έχει θητεύσει σε κοµβικούς ρόλους τόσο επί Κώστα Καραµανλή όσο και -κυρίως- επί Αντώνη Σαµαρά.
Στην κυβέρνηση, σε επίπεδο προσώπων, ο Κυριάκος Μητσοτάκης φέρεται να έχει λάβει επί του παρόντος δύο αποφάσεις. Η πρώτη, να αυξηθεί ο αριθµός των γυναικών που συµµετέχουν στην κυβέρνηση, µε την αξιοποίηση βουλευτών όπως η πρώτη στο Επικρατείας Ειρήνη Αγαπηδάκη, αλλά και εξωκοινοβουλευτικών. Η δεύτερη, να αναβαθµίσει τη συµµετοχή της λεγόµενης «γενιάς των millennials» στην κυβέρνηση, τόσο ποιοτικά, σε θέσεις υπουργών δηλαδή, όσο και ποσοτικά, δηλαδή σε συνολικό αριθµό. Πρόκειται για την πληθυσµιακή κατηγορία όσων έχουν γεννηθεί από το 1980 µέχρι το 2000 και σήµερα στην κυβέρνηση έχουν πέντε «εκπροσώπους» (Νίκη Κεραµέως, Κυριάκος Πιερρακάκης, ∆όµνα Μιχαηλίδου, Χρίστος ∆ήµας και Γιώργος Κώτσηρας).
Σε επίπεδο κυβερνητικών δοµών, οι αλλαγές, σύµφωνα µε τον βασικό αυτήν τη στιγµή σχεδιασµό, δεν θα είναι σαρωτικές, αλλά θα είναι αρκετές και καθεµία εξ αυτών θα υπηρετεί µια συγκεκριµένη λογική.
Η λογική
Για παράδειγµα, η δηµιουργία ενός αυτόνοµου υπουργείου Στέγασης και ∆ηµογραφικής Πολιτικής απαντά σε δύο µείζονα προβλήµατα της ελληνικής κοινωνίας. Αντίστοιχη κυβερνητική δοµή, µε αρµοδιότητα τη στεγαστική πολιτική, υπάρχει στις Ηνωµένες Πολιτείες, το υπουργείο Στέγασης και Οικιστικής Ανάπτυξης (Housing and Urban Development). «Στη νέα τετραετία, αν ο λαός µάς εµπιστευθεί στις εκλογές, θα προχωρήσουµε ακόµα περισσότερο. Εχω ήδη ανακοινώσει την ίδρυση υπουργείου ∆ηµογραφικής και Στεγαστικής Πολιτικής, το οποίο θα πάρει, ουσιαστικά, κοµµάτια από το υφιστάµενο υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Ενα κατεξοχήν “κοινωνικό” υπουργείο, δηλαδή, που θα επικεντρώνεται σε ειδικά προβλήµατα, τα οποία, όµως, έχουν ευρύτερες συνέπειες, όπως το δηµογραφικό και η στέγη», ανέφερε προ ηµερών σε συνέντευξή του ο πρωθυπουργός.
Μια δεύτερη σκέψη που υπάρχει είναι η µεταφορά του χαρτοφυλακίου του Αθλητισµού από το υπουργείο Πολιτισµού, όπου βρίσκεται σήµερα, στο Παιδείας, όπου µεταξύ άλλων θα συνδεθεί πιο στενά και µε τον σχολικό αθλητισµό. Εξάλλου, χωροταξικά, ο υφυπουργός Αθλητισµού και η Γενική Γραµµατεία Αθλητισµού ήδη στεγάζονται στο ίδιο κτίριο µε το υπουργείο Παιδείας, στο Μαρούσι. Παράλληλα, στο υπουργείο Πολιτισµού θα µετακινηθεί η αρµοδιότητα για τα Μέσα Μαζικής Ενηµέρωσης.
Υπερυπουργείο
Υπό σχεδιασµό είναι επίσης η δηµιουργία ενός υπερυπουργείου, που θα συνενώνει το Εσωτερικών και το Ψηφιακής ∆ιακυβέρνησης. Η λογική αυτή υπηρετεί και τον στόχο του κ. Μητσοτάκη να παρέχονται και ψηφιακά όλες οι δηµόσιες υπηρεσίες µέχρι τη λήξη της επόµενης κυβερνητικής θητείας, το 2027. Η ένσταση που, σύµφωνα µε πληροφορίες, έχει προβληθεί σε αυτόν τον σχεδιασµό είναι πολιτική, ότι δηλαδή το υπουργείο Ψηφιακής ∆ιακυβέρνησης είναι ένα «success story» για την κυβέρνηση της Ν.∆. και η συγχώνευσή του θα προκαλούσε ενδεχοµένως ρήγµα στην εικόνα αυτή. Προς διάσπαση, αντίθετα, φαίνεται πως οδεύει ένα άλλο υπουργείο, το πάλαι ποτέ ΥΠΕΧΩ∆Ε και νυν Υποδοµών και Μεταφορών. Εφόσον, λοιπόν, η Ν.∆. επανεκλεγεί στην εξουσία, η νέα κυβέρνηση πιθανώς θα διαθέτει ξεχωριστό υπουργό Υποδοµών και υπουργό Μεταφορών. Ξεχωριστό υπουργείο ενδέχεται να δηµιουργηθεί και για την έρευνα και καινοτοµία – στο πρότυπο του βρετανικού υπουργείου για την Επιστήµη, την Καινοτοµία και την Τεχνολογία, που δηµιούργησε ο Βρετανός πρωθυπουργός, Ρίσι Σούνακ. Η σκέψη αυτή ίσως σκοντάψει, ωστόσο, στο γεγονός ότι κάτι τέτοιο θα απαιτήσει τη µεταφορά του χαρτοφυλακίου της Ανώτατης Εκπαίδευσης στο εν λόγω υπουργείο, κάτι που θα έχει αρκετές δυσκολίες να υλοποιηθεί. Τέλος, µια από τις εισηγήσεις που έχουν γίνει είναι η συγκέντρωση όλων των χρηµατοδοτικών εργαλείων (ΕΣΠΑ, Ταµείο Ανάκαµψης, Σ∆ΙΤ κ.λπ.), στην αρµοδιότητα ενός υπουργού ή αναπληρωτή υπουργού -είτε στο υπουργείο Οικονοµικών είτε στο υπουργείο Ανάπτυξης-, ώστε να γίνεται καλύτερα ο συντονισµός και η εποπτεία τους, καθώς και η αξιοποίηση των πρωτοφανών σε µέγεθος ευρωπαϊκών πόρων που θα εισρεύσουν στη χώρα την προσεχή τετραετία.
*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Παραπολιτικά» στις 6/5/23