Συνέντευξη παραχώρησε ο περιφερειάρχης Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης Γιώργος Παυλίδης στη συνάδελφο από το ηλεκτρονικό site ypaithros.Gr.
Σας παραθέτουμε λοιπόν όλη τη συνέντευξη την οποία και δημοσιοποίησε ο περιφερειάρχης:
Η Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης έχει πέντε εκατομμύρια στρέμματα γης, διαθέτει τα 2/5 των υδάτων της χώρας, το 28% του πληθυσμού απασχολείται στον πρωτογενή τομέα, ενώ το αντίστοιχο δηλωμένο εισόδημα είναι στο 8% του ΑΕΠ. Γεωργία, κτηνοτροφία, αλιεία, μελισσοκομία, στην πρώτη γραμμή: μια σειρά από παραγωγικές δραστηριότητες, ασκούμενες από ανθρώπους που επέλεξαν να μείνουν και να δημιουργήσουν στον τόπο τους, αξιοποιώντας γη και θάλασσα. Ο περιφερειάρχης Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης, Γιώργος Παυλίδης, με πολλά χρόνια θητείας στην αυτοδιοίκηση, γνωρίζει τη γη και τους κατοίκους, τόσο στις καλές όσο και στις κακές εποχές, όπως αυτή που ζούμε, και υποστηρίζει τα συγκριτικά πλεονεκτήματα του τόπου για να βγει από την κρίση. Πιστεύει στη συνέργεια όλων των κατοίκων της περιφέρειας, είτε ως παραγωγών είτε ως καταναλωτών, και από την αρχή της θητείας του έθεσε το στοίχημα της δημιουργίας ενδοπεριφερειακής καταναλωτικής συνείδησης.
Ποιο είναι το επίπεδο του πρωτογενούς τομέα στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης και όσων δραστηριοποιούνται γύρω από αυτόν;
Αυτή η περιφέρεια είναι ευλογημένη από τον Θεό για να αναπτύξει ισχυρό πρωτογενή τομέα. Έχουμε πέντε εκατομμύρια στρέμματα γης, εκ των οποίων πάνω από το 50% είναι αρδεύσιμα. Δυστυχώς, όμως, τα σημεία που αρδεύονται είναι πολύ λιγότερα, γιατί απουσιάζουν βασικά έργα υποδομής. Ταυτόχρονα, έχουμε τα 2/5 των υδάτων της χώρας, έναν τεράστιο πλούτο. Επίσης, αλιεύεται περίπου το 20% των αλιευμάτων της χώρας, τα οποία όμως εμφανίζονται ως προϊόν άλλων περιοχών. Παρατηρώντας την ΠΑΜ-Θ, βλέπουμε διαφορετικά επίπεδα γεωργικού εισοδήματος, πολλές φορές σε περιοχές με τις ίδιες εδαφολογικές συνθήκες, που έχουν διαμορφωθεί μέσα από παραλείψεις δεκαετιών. Για παράδειγμα, η περιοχή του Νέστου στην Καβάλα έχει πολύ υψηλό εισόδημα, σε σύγκριση με όλες τις άλλες περιοχές. Η περιοχή του Παγγαίου έχει κυρίως δενδρώδεις καλλιέργειες και είναι σε ικανοποιητικό επίπεδο. Η πεδινή Δράμα στέκεται οικονομικά. Η περιοχή της Ξάνθης, που δεν είχε άρδευση, λόγω κεντρικών πολιτικών επιλογών, έχει μείνει πίσω, με την έννοια ότι έχει καλλιέργειες αλλά όχι αυτές που θα έπρεπε. Η Ροδόπη στηρίζεται στο βαμβάκι και τον καπνό, όπως και η ορεινή Ξάνθη, αλλά το εισόδημα είναι χαμηλότερο από το δυνατό. Ο Έβρος παρουσιάζει ποικιλία από τον Βορρά στον Νότο.
Τι έφταιξε;
Εκείνο που μας οδήγησε εδώ είναι η έλλειψη συνεργασίας, η διάλυση των συνεταιρισμών, η αποδόμηση των συνεργασιών στο επίπεδο του κόστους παραγωγής και στη μεταποίηση. Όλα αυτά οδήγησαν σε μια ασύνδετη και σκόρπια γεωργική εκμετάλλευση και αυτό πρέπει να ανατραπεί. Επιπλέον, παρατηρούμε χαμηλή εμπιστοσύνη των αγροτών απέναντι στους θεσμούς, κάτι που προκαλεί αρνητικά αποτελέσματα: Προγράμματα Αγροτικής Ανάπτυξης και ΕΣΠΑ, ήρθαν κι έφυγαν. Ως περιφέρεια, επιχειρούμε μια ενοποίηση του χώρου από πλευράς αντιλήψεων και τεχνογνωσίας και επιδιώκουμε τις ευρείες συνεργασίες.
Στην κτηνοτροφία, παράγουμε το 20% των προϊόντων από μεγάλα ζώα και το 10% από τα μικρά ζώα. Και σ’ αυτόν τον τομέα, η πολιτεία αντιστέκεται, όπως διαπιστώνουμε από τις ρυθμίσεις για τα βοσκοτόπια, που είναι απόλυτα άδικες για την περιφέρειά μας. Το επίπεδο της πρωτογενούς παραγωγής βρίσκεται πίσω όχι από υπαιτιότητα των αγροτών, αλλά λόγω διαχρονικών αναποτελεσματικών πολιτικών. Το 28% περίπου του πληθυσμού απασχολείται στον πρωτογενή τομέα, ενώ το αντίστοιχο δηλωμένο εισόδημα είναι στο 8% του ΑΕΠ.
Ποιος είναι ο σχεδιασμός σας; Ποια έργα έχουν δρομολογηθεί και ποια είναι μεν σημαντικά αλλά δεν μπορούν να ενταχθούν σε κάποιο πρόγραμμα;
Άποψή μου είναι ότι εξίσου σημαντικές με τα έργα υποδομών είναι οι δράσεις για τον αγροτικό τομέα, οι δικτυώσεις, η τεχνογνωσία, η συνεργατικότητα, χωρίς παρεμβατισμό από κόμματα και κράτος. Όλα όσα θα βελτιώσουν το επίπεδο της ανταγωνιστικότητας. Χρειαζόμαστε ισχυρές δομές μέσα στους αγρότες, να γίνουν μια γροθιά, να αναπτύξουν δύναμη όχι μόνο στις κινητοποιήσεις, αλλά και στην παραγωγή.
Αναφορικά με τις υποδομές, διαθέτουμε ένα πλούσιο υδάτινο δυναμικό στον Βόρειο και Νότιο Έβρο και στο Τυχερό. Υπάρχουν έργα που πρέπει να εκτελεστούν. Στη Ροδόπη έχουμε δύο φράγματα, του Κομψάτου και του Ιασίου, το οποίο έχει σχεδόν κατασκευαστεί, αλλά πριν από ένα χρόνο που ανέλαβα, δεν βρήκα καμία μελέτη για το πού θα ποτίσει. Επιδιώκουμε την ένταξη της μελέτης, ώστε να μην ανεχτούμε μια κατάσταση αβδηριτισμού. Υπήρξε ένας μακρόπνοος εφησυχασμός από το 2002, που άρχισε να κατασκευάζεται.
Το φράγμα Κομψάτου παρουσιάζει προβλήματα με τις περιβαλλοντικές εγκρίσεις, με δύο φορείς να εμφανίζουν σοβαρές αντιρρήσεις που σχετίζονται με την λίμνη Βιστωνίδα. Το διαχειριζόμαστε, γιατί θέλουμε το καλύτερο δυνατό για τον αγροτικό τομέα αλλά και το περιβάλλον.
Στην Ξάνθη, υπάρχει ένα εκκρεμές έργο, που είχε ενταχθεί στο «Αλέξανδρος Μπαλτατζής», για την άρδευση 242.000 στρεμμάτων με τη μεταφορά νερού για την αντικατάσταση των γεωτρήσεων, για το οποίο δυστυχώς υπήρξαν άλλες απόψεις και προσομοιώσεις με τον Αχελώο, που όμως δεν έχει καμία σχέση.
Στην Καβάλα, κατασκευάζεται το φράγμα Μαρμαρά, αλλά δεν υπάρχει μελέτη για το τι θα γίνει κατάντη και επιδιώκουμε την ένταξη και εκπόνηση της μελέτης. Οι πόροι που υπάρχουν, δεν μπορούν να ικανοποιήσουν παρά μόνο το 10% των απαιτήσεων στα επόμενα επτά χρόνια.
Το υπουργείο είναι στην πλατεία Βάθη και έχει άγνοια από την ελληνική ύπαιθρο
Ένα σημαντικό έργο για τους αγρότες είναι οι αναδασμοί. Υπάρχουν περιοχές που υστερούν, όπως η Ροδόπη. Το ποσό για αναδασμούς είναι 20 εκατ. ευρώ και για τις 13 περιφέρειες της χώρας. Το συζητήσατε πρόσφατα με τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και διαπιστώθηκε ότι είστε από τους λίγους περιφερειάρχες που ζητάτε χρήματα για αναδασμούς. Ποιοι νομοί είναι σε προτεραιότητα; Πιστεύετε ότι μπορεί να αυξηθεί το ποσό για τους αναδασμούς;
Έχουν κόψει ένα τεράστιο ποσό από τους ΚΑΠ (Κεντρικοί Αυτοτελείς Πόροι), 250 εκατ. ευρώ για όλες τις περιφέρειες, άρα δεν μπορούμε να εντάξουμε έργα αναδασμών. Στο Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-2020 υπάρχει ένα συνολικό ποσό 20 εκατομμυρίων ευρώ. Αν το διαιρέσουμε διά 13 περιφέρειες και διά επτά έτη, είναι 200.000 ευρώ ετησίως. Ένας αναδασμός σε μια έκταση 35.000 στρεμμάτων, με τα παράλληλα έργα, κοστίζει κατά μέσο όρο 8 εκατ. ευρώ. Άρα, σε όλη την Ελλάδα μπορούν να γίνουν αναδασμοί σε 100.000 στρέμματα, από τα 32 εκατομμύρια. Στην ΠΑΜ-Θ χρειαζόμαστε αναδασμούς σε 500.000 στρέμματα από τα πέντε εκατομμύρια. Με τα χρήματα που μας αναλογούν, μπορούν να γίνουν αναδασμοί σε χίλια έως 1.500 στρέμματα. Ο πολυτεμαχισμός επιβαρύνει το κόστος παραγωγής, αλλά το υπουργείο είναι στην πλατεία Βάθη και έχει άγνοια από την ελληνική ύπαιθρο.
Θα δοθούν περίπου 10 εκατ. ευρώ από το πρόγραμμα Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης του ΤΑΡ (Διαδριατικός Αγωγός Φυσικού Αερίου) στην ΑΜΘ, εκ των οποίων τα 5 εκατ. ευρώ θα τα αξιοποιήσει η περιφέρεια. Υπάρχει, όμως, ένα πρόβλημα με τα Τενάγη Φιλίππων, όπου έχουμε καλλιεργήσιμες εκτάσεις υψηλής παραγωγικότητας, και μάλιστα τον περασμένο Νοέμβρη υπήρξε ψήφισμα Συντονιστικής Επιτροπής και πολιτών που ζητούν αλλαγή της όδευσης. Πώς μπορείτε να πιέσετε σ’ αυτήν την κατεύθυνση;
Συνεχίζουμε να το υποστηρίζουμε, δεν υπαναχωρούμε, όπως υποστηρίζουμε και την περιοχή των Τεναγών. Από εθνικούς πόρους, έχουμε συνεισφέρει με το ποσό των 2 εκατ. ευρώ, για να λειτουργήσουμε αποστραγγιστικά σε περιόδους που έχουμε πλημμυρικές καταστάσεις, και εκτελούνται μια σειρά από έργα.
Σε καμία περίπτωση η διαφωνία μας στη χάραξη δεν πρέπει να οδηγήσει σε παραίτηση από το ποσό αυτό υπέρ της κοινωνίας. Έχει διατυπωθεί η άποψη από τους αξιότιμους βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, ότι το ποσό πρέπει να δοθεί για αγροτικά έργα, αλλά είναι μικρό ποσό. Μπορούμε, όμως, να ενισχύσουμε με συμπληρωματικές δράσεις εκεί που έχουμε δημοσιονομικά προβλήματα, όπως και να αντιμετωπίσουμε την οζώδη δερματίτιδα.
Να έρθουμε στα προϊόντα. Η «»SYNERGEIA» Προώθησης Τοπικών Προϊόντων» επιχειρεί να διαμορφώσει μια διαφορετική κουλτούρα ως προς την κατανάλωση ντόπιων προϊόντων στους πολίτες της περιφέρειας και στη συνέχεια να την προωθήσει. Τι ετοιμάζετε στη 2η «SYNERGEIA»;
Η «SYNERGEIA» ξεκίνησε, γιατί η κάθε Περιφερειακή Ενότητα δεν γνώριζε τι παρήγαγε η διπλανή, με αποτέλεσμα τη δημιουργία στρεβλώσεων και τις εισαγωγές προϊόντων από ξένες περιοχές. Υπήρχε ένας κακώς νοούμενος ανταγωνισμός. Στην 1η «SYNERGEIA», 120 άτομα παρουσίασαν πάνω από 500 προϊόντα, τα οποία εντυπωσίασαν το κοινό. Επιδιώκουμε να περάσει το μήνυμα ότι πρέπει να συνεργήσουν παραγωγοί, κτηνοτρόφοι, αγρότες μεταποιητές, αλιείς, όλοι οι άνθρωποι του πρωτογενούς τομέα με τους χώρους εστίασης – αναψυχής, τα καταλύματα και τους καταναλωτές, για να υπάρξει ενδοπεριφερειακή ανακύκλωση του εισοδήματος. Το οικονομικό αποτέλεσμα αντιστοιχεί στη δημιουργία πολλών εργοστασίων. Είναι δύσκολο να περάσει στους πολίτες, αλλά σταδιακά το απαιτούν. Κάθονται στο τραπέζι και ζητούν αναψυκτικό ή οινοπνευματώδες από την περιοχή, και όταν δεν υπάρχει ψέγουν τον ιδιοκτήτη. Η ανάπτυξη μετριέται με ένα άθροισμα μικρών προσπαθειών.
Για δεκαετίες οι αγρότες βρίσκονταν σε δεινή κατάσταση. Ζούσαν μέσα από τα δάνεια της Αγροτικής Τράπεζας, μέσα από αγωνίες για το πώς θα πληρώσουν. Ακολούθησε η περίοδος των επιδοτήσεων, ανάσανε ο αγροτικός χώρος μέχρι που ήρθε η μνημονιακή περίοδος. Όποιος πιστεύει, σήμερα, ότι η πλειοψηφία των αγροτών στέκεται όρθια μόνη της, κάνει λάθος. Αυτό που διαπιστώνουμε στην ύπαιθρο χώρα είναι ότι στη θέση των καφενείων, που ήταν φωτεινά και γεμάτα κόσμο, ζωντάνια και χαμογελαστούς ανθρώπους, υπάρχουν καφενεία με ένα φως αναμμένο και τα υπόλοιπα σβηστά για λόγους οικονομίας και 2- 3 ανθρώπους που περνούν την ώρα τους. Αυτή η εικόνα θα πρέπει να ληφθεί υπόψη, όπως και κάτι άλλο. Κάθε θέση εργασίας στον αγροτικό τομέα παράγει πολλαπλάσιες θέσεις στους υπόλοιπους τομείς. Όποιος προσεγγίζει ορθολογικά και όχι λογιστικά και ατελέσφορα την οικονομία, ας σκεφτεί λιγάκι παραπάνω.
Συνέντευξη στη Μαρία Αμπατζή
