Ο Πολιτιστικός Σύλλογος Λιμεναρίων «Το Κάστρο» υποδέχεται για έκτη χρονιά και συμβάλλει έμπρακτα στις ερευνητικές δραστηριότητες πειραματικής αρχαιομεταλλουργίας του επιστημονικού προγράμματος HeMEN (https://hemen.univ-lille.fr/ – https://www.facebook.com/Aegeum) που διεξάγεται υπό την αιγίδα του Πανεπιστημίου της Lille (Γαλλία) και της Γαλλικής Αρχαιολογικής Σχολής Αθηνών (EfA). Ως γνωστό, αντικείμενο του παραπάνω προγράμματος είναι η μελέτη της αρχαίας μεταλλουργίας στο χώρο του Βορείου Αιγαίου, στο πλαίσιο του οποίου αναπτύσσονται δράσεις και μελέτες σε διάφορες αρχαίες θέσεις της περιοχής. Έχουν πραγματοποιηθεί διάφορες επιστημονικές ανακοινώσεις και δημοσιεύσεις (https://hemen.univ-lille.fr/valorisation/publications και https://hemen.univ-lille.fr/valorisation/travaux).
Οι δράσεις που πραγματοποιούνται από το 2017 στο χώρου του Συλλόγου «Το Κάστρο» στα Μεταλλεία Λιμεναρίων συγκεντρώνουν το πειραματικό κομμάτι του προγράμματος. Αυτό έγκειται σε πρώτη φάση, μέχρι τώρα, σε πειραματικές τήξεις ντόπιων σιδηρομεταλλευμάτων (https://hemen.univ-lille.fr/presentation/axe-3-archeologie-experimentale και https://hemen.univ-lille.fr/valorisation/medias). Τα πειράματα πραγματοποιούνται σε κλιβάνους που κατασκευάζονται με βάση αρχαία πρότυπα με ντόπια υλικά της Θάσου. Ο Σύλλογος συμβάλλει ενεργά και αποφασιστικά στην κατασκευή και στη διεξαγωγή των πειραμάτων αυτών, πέρα από την φιλοξενία που παρέχει. Τα προϊόντα και υποπροϊόντα των πειραματικών τήξεων-καμινεύσεων αναλύονται εργαστηριακά και συγκρίνονται με αντίστοιχα αρχαιολογικά δεδομένα, παλαιότερα και νεότερα, στο πλαίσιο μιας ευρείας επιστημονικής βάσης δεδομένων. Αποτελέσματα και μελέτες εκπονούνται διαρκώς και βλέπουν το φως της επιστημονικής δημοσιότητας.
Εκτός από ανακοινώσεις και δημοσιεύσεις που έχουν γίνει σχετικά στο εξωτερικό, μια πρώτη παρουσίαση και δημοσίευση πραγματοποιήθηκε και δημοσιεύθηκε, σε δύο άρθρα, στο συνέδριο «Θασιακά» του 2019 (δημοσιεύθηκε το 2020 και 2021), μαζί με άλλες δραστηριότητες του προγράμματος. Παράλληλα, σε διεθνές επίπεδο, ο Σύλλογος εμφανίζεται ως βασική συνιστώσα του προγράμματος HeMEN στο πειραματικό σκέλος του.
Για το 2022, πραγματοποιήθηκε ήδη μια πειραματική τήξη σιδηρομεταλλεύματος που συνεχίζει τον εμπλουτισμό των δράσεων σε σχέση με την γνώση της μεταλλουργίας του σιδήρου στην περιοχή κατά την Αρχαιότητα (https://www.facebook.com/Aegeum/posts/445503523967280). Για το πείραμα αυτό αυτό έχει χρησιμοποιηθεί ο κλίβανος Λιμενάρια ΙΙΙ, ο τρίτος στη σειρά, που κατασκευάστηκε το 2021 πάνω στη βάση του μικρότερου κλιβάνου Λιμενάρια ΙΙ, ο οποίος είχε χρησιμοποιηθεί για τις πειραματικές καμινεύσεις του 2019. Παράλληλα, στις 27 Αυγούστου 2022, έχει προγραμματιστεί και μια δεύτερη δράση για πειραματική για τη χρονιά αυτή. Στην περίπτωση αυτή πρόκειται για πειραματική τήξη μη σιδηρούχων ντόπιων μεταλλευμάτων, κυρίως χαλκού αλλά που μπορεί και να περιέχουν και άλλα μέταλλα, με στόχο να ενισχυθεί η διαδικασία γνώσης και μελέτης των υλικών αυτών και της επεξεργασίας τους σύμφωνα με τα αρχαία πρότυπα. Τα μέλη του προγράμματος HeMEN και του Συλλόγου «Το Κάστρο» κατασκεύασαν έναν κλίβανο, με την ονομασία Λιμενάρια IV για τον σκοπό αυτό. Το πρωτόκολλο σχεδιασμού και κατασκευής του έλαβε υπ’ όψιν τα ανασκαφικά δεδομένα στην περιοχή του Παγγαίου, σύμφωνα με την έρευνες της Δ. Μαλαμίδου και του Μ. Βαξεβανόπουλου, τα οποία μας κοινοποίησε ο Μ. Βαξεβανόπουλος τον οποίο και ευχαριστούμε.
