Δεν είναι λίγες οι φορές που την καβαλιώτικη κοινωνία απασχόλησε το θέμα ίδρυσης και λειτουργίας τόσο ογκολογικής όσο και αιματολογικής κλινικής στο Νοσοκομείο της πόλης μας. Ένα αίτημα που έχει βρει πολλούς υποστηρικτές, έχει φτάσει και στα έδρανα του Δημοτικού Συμβουλίου Καβάλας, προκειμένου να στηριχθεί η προσπάθεια από τους εκπροσώπους των δημοτών, έχει απασχολήσει και το Περιφερειακό Συμβούλιο φέροντας μάλιστα σειρά συζητήσεων και αντιδράσεων, ένα αίτημα για το οποίο σαφή και ξεκάθαρη θέση λαμβάνει ο κ. Ιωάννης Κοτσιανίδης, καθηγητής Αιματολογίας στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης και διευθυντής της Αιματολογικής κλινικής του Π.Γ.Ν.Αλεξ/πολης. Ο ίδιος έκανε λόγο για ανεδαφικό αίτημα ενώ η συνομιλία μας, δεν περιορίσθηκε στο ζήτημα της ίδρυσης ή μη κλινικής. Ο κ. Κοτσιανίδης έθιξε τα κακώς κείμενα και αναφέρθηκε σε μια σειρά από παραμέτρους στον χώρο της υγείας, καταθέτοντας προτάσεις που θα εξασφαλίσουν βιώσιμες λύσεις σε σειρά προβλημάτων.
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
Έλαβε το πτυχίο ιατρικής με βαθμό λίαν καλώς (8) από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θες/νίκης, όπου εισήχθη με πανελλαδικές εξετάσεις. Μετεκπαιδεύτηκε για 2 1/2 έτη στο νοσοκομείο Hammersmith, Imperial College London του Λονδίνου, όπου συμμετείχε στην ανακάλυψη του υπεύθυνου γονιδίου για την κληρονομική παροξυντική αιμοσφαιρινουρία. Η ερευνητική του δραστηριότητα εστιάζεται στο πεδίο της ανοσολογικής ρύθμισης και σηματοδότησης της κακοήθους αιμοποίησης και ειδικότερα στο μεταφραστικό επίπεδο με επιδίωξη την ανεύρεση προγνωστικών και προβλεπτικών βιοδεικτών και μοριακών μηχανισμών αντίστασης στη θεραπεία των Μυελοδυσπλαστικών συνδρόμων και των οξείων και χρόνιων λευχαιμιών.
Ο κ. Κοτσιανίδης είναι μέλος διάφορων διεθνών επιστημονικών εταιριών και αντιπρόεδρος της διοικούσας επιτροπής του τμήματος Μυελικής Ανεπάρκειας και Μυελοδυσπλαστικών Συνδρόμων και διατηρεί στενή συνεργασία με υψηλού κύρους διεθνείς ερευνητικές ομάδες, όπως το Groupe Franco-phone des Myelodysplasies (GFM) και το International Working Group for Prognosis in MDS (IWG-PM). Διαχειρίζεται ως κύριος ερευνητής ερευνητικά και κλινικά τοπικά και διεθνή πρωτόκολλα και είναι κριτής ερευνητικών εργασιών (ad hoc reviewer) σε 26 διεθνή περιοδικά στα πεδία της αιματολογίας, ανοσολογίας, μοριακής βιολογίας, πνευμονολογίας και φαρμακολογίας. Μελέτες του έχουν βραβευθεί σε τοπικά και διεθνή συνέδρια, ενώ έχει συγγράψει πολλές επιστημονικές εργασίες σε υψηλής απήχησης περιοδικά (πλήρης λίστα δημοσιεύσεων ).
Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
– κ. Καθηγητά, το ζήτημα ίδρυσης και λειτουργίας Ογκολογικής και Αιματολογικής Κλινικής στο Νοσοκομείο Καβάλας, έχει έρθει αρκετές φορές στο προσκήνιο ενώ αρκετές είναι οι συζητήσεις που έχουν γίνει κατά καιρούς. Μάλιστα πολλοί υποστηρικτές εκτιμούν ότι η ραγδαία αύξηση καβαλιωτών ασθενών που πλήττονται από σοβαρές ασθένειες, θα πρέπει να αποτελέσει ένα επιπλέον επιχείρημα στο παραπάνω διεκδικητικό πλαίσιο. Ποια είναι η δική σας θέση αναφορικά με το εν λόγω αίτημα;
“Καταρχάς πρέπει να πούμε ότι πρόκειται για ένα αίτημα που ξεκινάει λάθος αφού δεν υπάρχει καμία αξιόπιστη στατιστική που να δείχνει ότι ο καρκίνος αυξήθηκε στην Καβάλα. Καμία στατιστική αξιόπιστη, με στατιστικά εργαλεία που να έχει μάλιστα δημοσιευθεί επίσημα και να έχει περάσει και την σχετική διαδικασία peer preview (αξιολόγηση από κριτές και αναθεώρηση από ομότιμους) δεν υπάρχει. Άρα λοιπόν όλο αυτή η παραφιλολογία δεν είναι τίποτε άλλο από μια αίσθηση που κυκλοφορεί χωρίς να υπάρχει όμως αξιόπιστα καμία στατιστική που να το αποδεικνύει. Άρα τι χρειάζεται για να στηριχθεί ένα τέτοιο επιχείρημα; Χρειάζονταισωστές επιδημιολογικές μέθοδοι και σωστή αξιόπιστη στατιστική επεξεργασία από έμπειρο κέντρο για να αποδειχθεί κάτι τέτοιο και βέβαια χρειάζονται πολλά χρόνια μελέτης για να αποδειχθεί. Μελέτες δεν έγιναν ποτέ!
Θα σας αναφέρω για παράδειγμα ότι εγώ ο ίδιος είχα κάνει στο παρελθόν μια πρόταση, για ενδελεχή μελέτη αναφορικά με τις αναιμίες των ηλικιωμένων που είναι ένα μείζον θέμα, στην Περιφέρεια, η οποία βέβαια δεν ανταποκρίθηκε. Γι αυτό λέω ότι στο αίτημα για ίδρυση Κλινικής στην Καβάλα, απλά ξεκινάμε με αυτό το λάθος. Της έλλειψης στοιχείων από καταγραφή.
Το δεύτερο σημείο στο οποίο και πρέπει να σταθούμε ιδιαίτερα είναι βέβαια το γεγονός ότι σε ένα νοσοκομείο (μιλάω για το Νοσοκομείο της Καβάλας) που έχει μείζον θέμα σε βασικές νευραλγικές κλινικές – όπως άλλωστε σε όλα τα νοσοκομεία της Ελλάδος συμβαίνει κάτι ανάλογο – όπως είναι η παθολογική και η χειρουργική κλινική, δεν μπορεί να πάει κανείς και να συζητάει εξειδικευμένη κλινική όπως είναι η ογκολογική και η αιματολογική. Μιλάμε για κλινικές οι οποίες απαιτούν πρώτα από όλα τεράστια αλλαγή του προϋπολογισμού, του budget του νοσοκομείου. Δεν είναι τόσο απλά τα πράγματα αφού οι οικονομικές απαιτήσεις για την λειτουργία τέτοιων κλινικών είναι πολύ μεγάλες,. Γιατί; Μα είναι πανάκριβα τα φάρμακα. Άρα αυτό που χρειάζεται δεν είναι η ίδρυση κλινικών. Χρειάζεται άλλος προσανατολισμός και μια πολύ μεγάλη υποστήριξη αυτών των κλινικών από άλλες υπο ειδικότητες.
Δεν είναι τυχαίο ότι Αιματολογικές κλινικές στη Βόρεια Ελλάδα είμαστε μόνο εμείς στην Αλεξανδρούπολη και το Παπανικολάου στην Θεσσαλονίκη και τώρα έγινε και στο Παπαγεωργίου η αρχή. Δεν υπάρχει άλλη Αιματολογική Κλινική. Όπου αλλού μιλάμε απλά για τμήματα.
Άρα το να γίνει αιματολογική κλινική στην Καβάλα είναι παντελώς ανεδαφικό. Και η ογκολογική επίσης. Εδώ στην Θεσσαλονίκη μόνο το Παπανικολάου έχει. Δεν έχει το Ιπποκράτειο, δεν έχει το ΑΧΕΠΑ. Θηρία νοσοκομεία και δεν έχουν τέτοιες κλινικές”.
– Άρα οι ασθενείς της Καβάλας και της ευρύτερης περιοχής θα πρέπει να συνεχίσουν να ταλαιπωρούνται διανύοντας αποστάσεις για να βρουν την θεραπεία τους; Δεν υπάρχει άλλη λύση;
“Υπάρχει λύση. Αλλά…. Είναι αλήθεια πως κινούμαστε με μια λογική….. έλλειψης του συστήματος υγείας που θα έπρεπε να υπάρχει, έλλειψη που μας γυρνά πίσω όχι μόνο στην πρωτοβάθμια παροχή υγείας αλλά στην τριτοβάθμια. Δεν υπάρχουν οι care givers όπως λέγονται έξω. Δεν υπάρχουν οι επαγγελματίες που θα στηρίξουν τον ασθενή. Ξέρετε, υπάρχουν εκτός Ελλάδος, κινητά συνεργεία νοσοκόμων, δεν χρειάζονται καν γιατροί, οι οποίοι μπορούν να χορηγούν τα φάρμακα των ασθενών στο σπίτι (γιατί δεν χρειάζεται να έχει κάτι άλλο ο ασθενής), δύνανται να αντιμετωπίζουν απλές επιπλοκές ή να κάνουν μια απλή αλλαγή σε έναν ασθενή της χειρουργικής για παράδειγμα και να χορηγούν τα ανάλογα κατά περίπτωση φάρμακα ή να εξηγούν πως θα πάρει το φάρμακο ένας που χρήζει βοήθειας ή να πάρουν αίμα για μια εξέταση αντί να τρέχει αυτός ο ίδιος ο ασθενής στο νοσοκομείο. Όλα αυτά θα μπορούσε να τα καλύψει λοιπόν η πρωτοβάθμια υγεία η οποία έχει τη δυνατότητα να το κάνει αλλά δεν το κάνει. Γιατί; Μα γιατί είναι αργόμισθη. Αυτή είναι η αλήθεια. Και είναι πολύ άσχημα σχεδιασμένη η πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας στην χώρα μας και επιπλέον κανείς δεν βάζει το μαχαίρι για να μην κοντραριστεί με το ισχύον σύστημα. Το ξαναλέω. Αυτή είναι η αλήθεια. Θα μπορούσε όλα αυτά να τα καλύψει η πρωτοβάθμια υγεία. Τότε απλά δεν θα χρειαζόταν να γίνει ογκολογικό κέντρο ούτε στην Καβάλα ούτε αλλού. Λύσεις υπάρχουν. Θέληση να υιοθετηθούν οι λύσεις δεν υπάρχει.
Τι άλλο θα μπορούσε να γίνει; Να γίνουν δορυφορικά κέντρα. Satellite Centers ή έστω ένα μικρό τμήμα. Όπως για παράδειγμα στην Καβάλα, ο κ. Κασαράκης που είναι και γνωστός οπότε χρησιμοποιώ το όνομά του, θα μπορούσε να αναλάβει τους ασθενείς σε μια ή δύο ημέρες και έτσι δεν θα χρειαζόταν να γίνει κλινική. Μάλιστα θα λειτουργούσε ο ίδιος κανονικά και έχοντας μια καλή υποστήριξη από τις παθολογικές κλινικές, γιατί αυτό θέλεις ουσιαστικά – τις επιπλοκές των θεραπειών να τις αναλάβει κάποιος – θα κάλυπτε κάθε ανάγκη. Αν ο ίδιος ή όποιος γιατρός αιματολόγος ή ογκολόγος είχε λοιπόν μια καλή υποστήριξη και ήταν μια μεγάλη και γερή παθολογική κλινική στη διάθεσή του, συν τη νοσηλευτική υποστήριξη (θα προσθέσω εδώ ότι είμαστε η τελευταία χώρα σε αριθμό νοσηλευτών ανά πληθυσμό, η τελευταία χώρα της Ευρώπης, μακράν των άλλων) αν υπήρχε μια τέτοια υποστήριξη πίσω λοιπόν, όλα θα μπορούσαν να είχαν ρυθμισθεί. Είναι απλό. ‘Ενα τμήμα ογκολογικό ή 1-2 αιμοτολόγοι (δεν χρειάζονται παραπάνω) ή 1-2 ογκολόγοι θα μπορούσαν κάλλιστα να καλύψουν αυτούς τους ασθενείς”.
– Αυτές οι λύσεις δεν έχουν προταθεί; Δεν έγινε έστω κάποια προσπάθεια;
“Μα ήδη κάποιες θεραπείες που είναι εβδομαδιαίες και απαιτούν τακτική μετακίνηση γίνονται στην Καβάλα. Το πρόβλημα ήταν ότι δεν δεχόταν η Καβάλα να κάνει αυτές τις θεραπείες. Το Νοσοκομείο της Καβάλας έχει επικουρική αιματολόγο, (έχει βέβαια τη μόνιμη ιατρό αιματολόγο αλλά δεν αναλαμβάνει μια και έχει την αιμοδοσία να φέρει εις πέρας) η οποία έχει δεχθεί να φέρει εις πέρας το έργο της παροχής θεραπειών στους ασθενείς.
Και τι χρειάζεται το κορίτσι για να αναλάβει δράση; Χρειάζεται ένα τμήμα που να έχει έμπειρες νοσοκόμες για να κάνουν την απαραίτητη ένεση και μια παθολογική κλινική που σε περίπτωση που υπάρξει μια επιπλοκή να αναλάβει τον ασθενή. Τίποτε άλλο δεν χρειάζεται. Οι άλλες βέβαια, οι πιο πολύπλοκες θεραπείες όπως επίσης η διαγνωστική της αιματολογίας που είναι δύσκολη, αυτή θα γίνει σε έμπειρα τριτοβάθμια κέντρα όπως είμαστε εμείς.
Τα τριτοβάθμια κέντρα έγιναν για τη δύσκολη διαγνωστική και τη δύσκολη θεραπεία. Για αυτό υπάρχουν. Εμείς γι αυτό είμαστε εδώ. Αλλά δυστυχώς και εμείς λειτουργούμε πρωτοβάθμια. Έρχονται άνθρωποι που έχουν αναιμία για παράδειγμα και κανονικά πρέπει να τους δει ο γιατρός έξω από το Νοσοκομείο. Δεν έπρεπε να έρχονται σε εμάς. Και όμως φορτώνεται ο κόσμος….. Είναι αυτά τα τρωτά του συστήματος.
Εν κατακλείδι αυτό που χρειάζεται η Καβάλα λοιπόν – και η κάθε επαρχιακή πόλη – είναι ένας αιματολόγος σε άμεση συνεννόηση με εμάς και με ένα υποστηρικτικό πλαίσιο γύρω από αυτό. Έτσι ώστε να κάνει κάποιες θεραπείες. Κάποιες άλλες εξειδικευμένες θεραπείες δεν μπορούν να γίνουν! Θα γίνουν στα μεγάλα κέντρα. Το επαναλαμβάνω “Ολόκληρη κλινική στην Καβάλα είναι αδύνατο να γίνει”.
Παγκοσμίως οι μεγάλες θεραπείες γίνονται σε εξειδικευμένα κέντρα. Οι λευχαιμίες, τα βαριά λεμφώματα, γίνονται με εισαγωγή. Αν υπάρχει ένας γιατρός λοιπόν που θα βλέπει εκεί στην Καβάλα τους ασθενείς, θα μπορεί να μας παίρνει τηλέφωνο και να υπάρχει άμεση επαφή. Αυτό κάνει τώρα η κ. Χρυσουλίδου.
Και εγώ δεν είμαι από την Αλεξανδρούπολη. Είμαι από την Κατερίνη. Και όταν μου λένε γιατί μαλώνω με τους Καβαλιώτες εξηγώ ότι καθόλου δεν μαλώνουμε. Ίσα ίσα αγαπούν τον τόπο τους και τους καταλαβαίνω. Και εγώ θα ήθελα να μην χρειάζεται η ταλαιπωρία. Αλλά μερικά πράγματα δεν γίνονται. Υπάρχουν όμως αυτές οι λύσεις και είναι για πολλούς ασθενείς.
Αναλαμβάνει, επικοινωνεί λοιπόν η γιατρός στην Καβάλα και εμείς θα την οδηγούμε. Όπως το ίδιο κάνει ο Κουτσουβελίδης στην Ξάνθη. Ένας καλός ειδικός με υποστήριξη γύρω του αρκεί. Έτσι θα λυθεί το πρόβλημα της Καβάλας αλλά δεν έχει λυθεί της Αλεξανδρούπολης”.
– Ποιά είναι τα προβλήματα στα οποία αναφέρεστε;
“Αυτή την στιγμή είμαστε μια αιματολογική κλινική που δεν έχει στηριχθεί, ειδικά από την προηγούμενη διοίκηση, και ενώ βλέπουμε όλους τους ασθενείς της Περιφέρειας, δεν μπορούμε να κάνουμε αυτό που πρέπει να κάνουμε, Δεν μπορούμε να βάλουμε εμπρός μια αυτόλογη μεταμόσχευση. Μια ιατρική πράξη την οποία έχουμε τη γνώση να πραγματοποιήσουμε, αλλά…. δεν έχουμε χώρους και βοήθεια. Και η Περιφέρεια ουδέποτε ασχολήθηκε με αυτό. Ασχολείται με την Αιματολογική της Καβάλας για μικροπολιτικούς λόγους και δεν ασχολείται με το μείζον θέμα, μια υπάρχουσα κλινική σαν αυτή της Αλεξανδρούπολης, με ιστορία και πορεία χρόνων και δεν κάνει αυτό που πρέπει για να την κρατήσει. Υπάρχουσα κλινική που είναι διάσημη στον κόσμο.
Όχι εδώ δεν μας δίδεται αυτό που πρέπει. Και δεν είναι εγωιστικό το ό,τι ζητάω. Εγώ είμαι μέλος σε πανευρωπαϊκό γκρουπ και οι δημοσιεύσεις μας είναι παγκόσμιες. Και ξέρω η ακτινοβολία της κλινικής είναι παγκόσμια. Όμως τι κερδίσαμε μέχρι τώρα; Χάρις στο όλο σύστημα φτάσαμε τελικά να έχουμε λιγότερους επιμελητές αιματολόγους – σε κάποια φάση βέβαια – από ό,τι έχει η Μακεδονία και η Θράκη.
Άρα ποιο είναι το σύστημα; Στέλνεις έναν καλό αιματολόγο στην Καβάλα, έναν καλό ογκολόγο στην Καβάλα με υποστήριξη και στηρίζεις βέβαια την Αιματολογική της Αλεξανδρούπολης για να κάνει αυτόλογη μεταμόσχευση. Ξέρετε πόσο σημαντικό είναι αυτό που λέω;
Αν ένας ασθενής αυτή την στιγμή χρειασθεί αυτόλογη μεταμόσχευση είναι υποχρεωμένος να πάει σε ιδιωτικό κέντρο της Αθήνας. Γιατί το Παπανικολάου στην συμπρωτεύουσα δεν μπορεί πλέον να εξυπηρετήσει την Ανατολική Μακεδονία και Θράκη. Δεν μπορεί επίσημα πια. Το έχω τσεκάρει. Και δεν είναι από παραξενιά. Είναι μεγάλος ο όγκος των περιστατικών που χρήζουν μεταμόσχευσης. Όλα οφείλονται στον μεγάλο όγκο των περιστατικών. Μας βοηθούν βέβαια οι άνθρωποι αλλά έχουν μια ολόκληρη Θεσσαλονίκη. Τι να κάνουν;
Και ενώ εμείς μπορούμε εδώ να το φτιάξουμε το κέντρο μεταμοσχεύσεων, δεν το βλέπουμε να γίνεται γιατί πολύ απλά δεν έχουμε νοσηλευτικό προσωπικό και χώρους. Είναι συγκλονιστικό”.
– Μα ένα τόσο εύλογο αίτημα, δεν έχει φτάσει ποτέ σε ώτα αρμοδίων; Τι σας ρωτούν οι αρμόδιοι όταν έρχονται στο Νοσοκομείο της Αλεξανδρούπολης, προκειμένου να μάθουν τα της κλινικής θέματα;
“Ποτέ δεν ήρθε Περιφερειάρχης να με ρωτήσει τι πρόβλημα έχουμε. Ποτέ. Όταν φώναξα και έκανα την ιστορία αυτή για την Καβάλα επειδή έφτασε ο κόμπος στο χτένι , να έχουμε τα χίλια μύρια προβλήματα, να τους έχω φτιάξει το καλύτερο κέντρο αιματολογίας στη Βόρεια Ελλάδα να μην πω και σε όλη την Ελλάδα, (και αυτό δεν το λέω εγωιστικά, το βλέπουμε μέσα από ανακοινώσεις δημοσιευμένες γι αυτό και όλος κόσμος ξέρει τι έχουμε πετύχει ) ήρθε εδώ ο Βενετίδης μαζί με τον Λουκά Γεωργίου. Φίλοι, τους ξέρω καλά. Και τους ρώτησα θα μας στηρίξετε ποτέ; Μου είπαν να κάνω ένα αίτημα προς την Περιφέρεια. Το έκανα και προς την Περιφέρεια, και προς την ΥΠΕ και προς το υπουργείο. Αλλά…. Ο κ. Ρούφος ο διοικητής του Νοσοκομείου είναι θετικός στο αίτημα αλλά και αυτός φρενάρεται μια και έχει να χειρισθεί την πανδημία. Το θέμα των μεταμοσχεύσεων όμως είναι ένα μείζον θέμα.
Άκουσα για παράδειγμα πρόσφατα, τον Κοντοζαμάνη υφυπουργό, που είπε ότι θα στηρίξουμε τα κέντρα μεταμόσχευσης εννοώντας όμως το Παπανικολάου στην Θεσσαλονίκη. Ναι, αλλά είμαστε και εμείς. Για εμάς καμία αναφορά. Γιατί αυτή την στιγμή δεν μπορούμε να κάνουμε αυτόλογη μεταμόσχευση. Και ξέρετε τι κάνω τώρα; Με προσωπική παρέμβαση στο διοικητή του Παπανικολάου, στον κ. Αναγνωστόπουλο που είναι πολύ σκληρός, μπόρεσα και έστειλα έναν άνθρωπο γιατί δεν είχε θέση και έπρεπε κάτι να γίνει. Να κάνει την μεταμόσχευση. Αυτά δεν είναι σοβαρά πράγματα. Και τώρα έχω άλλους δύο ανθρώπους που χρήζουν άμεσης μεταμόσχευσης και δεν ξέρω τι να τους κάνουμε… Θα πάρω πάλι εγώ τηλέφωνο στην Αθήνα να παρακαλέσω μήπως και έχουν κάτι και ένα κενό βρεθεί για να κάνει κάτι κάποιος ενώ θα μπορούσα να τα κάνω όλα αυτά εγώ εδώ.
Γνώση, όρεξη, ιατρικό προσωπικό με διάθεση έχουμε…..θέλουμε όμως χώρους και νοσηλευτικό προσωπικό. Αλλιώς τι να κάνω και εγώ; Από εκεί και πέρα τα έξοδα για ένα κέντρο μεταμοσχεύσεων είναι αστεία. Θέλω ένα μηχάνημα που κάνει 25 χιλιάδες ευρώ. Αυτό για την Περιφέρεια είναι ένα αστείο ποσό. Ένα ποσό για να γελάει…. Ένα πανηγύρι…. Που θα μπορούσε να μην γίνει για να διατεθούν αλλού τα χρήματα αυτά. Υπάρχουν επομένως άλλες προτεραιότητες. Και το θέμα της Καβάλας λύνεται άρα πολύ απλά και τα προβλήματα της Αλεξανδρούπολης μπορούν εύκολα να ρυθμιστούν. Θέληση χρειάζονται όλα”.
– Ποια είναι η θέση σας στους ισχυρισμούς αρκετών ότι η Καβάλα είναι μια πόλη που πλήττεται ολοένα και περισσότερο από τον καρκίνο;
“Αυτά που λέγονται είναι εντυπώσεις και κακής ποιότητας επιστήμη. Πρέπει να βγουν επίσημες στατιστικές που να επιβεβαιώνουν του λόγου το αληθές. Είναι βαριά κουβέντα να πεις ότι ένας τόπος έχει αυξημένο όγκο περιστατικών Αν γίνει κάτι τέτοιο θα πρέπει να διερευνηθούν οι λόγοι. Δεν μπορεί να βγαίνει ο καθένας και να λέει αυτό που θέλει. Αυτό είναι ανευθυνότητα. Και όμως φτάσαμε σε σημείο να βγαίνει ο καθένας και λέει ό,τι θέλει. Εγώ έχω κάνει στατιστικές αλλά επειδή είναι ανεπίσημες δεν βγήκα ποτέ να τις πω παραέξω. Και ξέρω πολύ καλά τι συμβαίνει αλλά δεν θα το πω παραέξω. Και γενικότερα οι πορείες των καρκίνων στο δυτικό κόσμο φαίνονται από δύο μεγάλες επιδημιολογικές βάσεις της Αμερικής και της Βρετανίας. Αυτά είναι τα μόνα δύο κράτη που επειδή έχουν ιδιωτική υγεία, πληρώνουν, έχουν πολύ καλές καταγραφές γιατί τους ενδιαφέρει η ιδιωτική υγεία να ξέρει τι έχει να πληρώσει. Οπότε αν θέλεις να δεις την πορεία των καρκίνων των νοσημάτων στο δυτικό κόσμο πιο αντιπροσωπευτική είναι η Αμερική και μετά η Αγγλία. Ούτε φιλο αμερικάνος είμαι ούτε φιλο εγγλέζος αλλά έτσι είναι τα πράγματα.
Εμείς δεν έχουμε επίσημες στατιστικές και δεν μπορεί να το πει κανείς αυτό για την Καβάλα και για τη Δράμα και να τρομάζει τον κόσμο. Είναι ανέφικτο. Δεν ξέρω τι ευθύνεται, αν ευθύνεται ο ένας παράγοντας, ή ο άλλος. Άλλωστε ο καρκίνος είναι γενετικό νόσημα και είναι ανεύθυνο να λέει κανείς οτιδήποτε. ‘Άρα χρειάζεται προσοχή γιατί η διασπορά τέτοιων πληροφοριών ή εικασιών μόνο επιπλέον προβλήματα μπορεί να δημιουργήσει.
Δεν υπάρχουν εν κατακλείδι ούτε αξιόπιστη στατιστική μεθοδολογία ούτε και επιδημιολογική μεθοδολογία. Δεν έχει γίνει κάτι τέτοιο ποτέ. Αυτά είναι ανεύθυνα πράγματα να τα λέει κανείς. Για αυτό χρειάζεται μεγάλη προσοχή”.
– Πόσο έχουν βελτιωθεί τα πράγματα σε ό,τι αφορά την αντιμετώπιση της νόσου;
“Η φαρέτρα πλέον έχει πολύ περισσότερα όπλα. Οπωσδήποτε έχει εξασφαλισθεί η βελτίωση και πολλά νοσήματα του καρκίνου βελτιώνονται. Αλλά όχι όλα. Και δεύτερον – και πρέπει να τονισθεί αυτό – υπάρχει ένας ενθουσιασμός που είναι εκ του πονηρού γιατί υπάρχουν και άλλοι παράμετροι…. Πέρα από αυτά βέβαια είμαστε κάπου στο ενδιάμεσο. Όντως έχουν βελτιωθεί τα πράγματα γενικά. Υπάρχει μια βελτίωση στον καρκίνο, όχι τόσο στην επιβίωση όσο στην ποιότητα ζωής και στην ευκολία των θεραπειών. Άρα είναι σαφώς καλύτερα τα πράγματα. Την τελευταία 10ετία γνώρισε πραγματικά άνθηση ο τομέας. Και είναι σαφώς καλύτερα όλα τα δεδομένα. Αυτό δεν σημαίνει βέβαια ότι δε παραμένει επίφοβη νόσος. Άλλωστε για εμάς είναι επιτυχία και το γεγονός ότι διαγιγνώσκονται έγκαιρα όλοι οι καρκίνοι εδώ. Πράγμα που δεν γίνεται στην Ευρώπη. Το 20% των λευχαιμιών στην Σουηδία για παράδειγμα πεθαίνουν με το “καλημέρα”. Δεν προλαβαίνουν τίποτε οι άνθρωποι. Τους αναλαμβάνει γενικός ιατρός. Η Ελλάδα έχει πολύ εύκολη πρόσβαση στην τριτοβάθμια υγεία. Και δεν πρέπει να την χάσει. Είναι σε πολύ καλύτερη μοίρα οι καρκινοπαθείς εδώ με τη μοναδική ένσταση της πρωτοβάθμιας. Δεν έχουν την σωστή φροντίδα στο σπίτι. Αυτό θα διευκόλυνε τους πάντες. Θα είχες έναν έμπειρο νοσοκόμο που θα χορηγούσε τα φάρμακα, θα έκανε την υποδόρια θεραπεία. Δεν θα χρειαζόταν καν να πας στο νοσοκομείο. Καμία κυβέρνηση δεν θέλει να πειράξει όμως την αργομισθία της πρωτοβάθμιας υγείας. Θα έλυνε το πρόβλημα και θα μιλούσαμε για ένα ολοκληρωμένο πακέτο”.
– Πόσο σας επηρέασε η πανδημία;
“Η πανδημία μας φρέναρε πάρα πολύ. Ο διοικητής του Νοσοκομείου μας για παράδειγμα ήταν πολύ θετικός για το αίτημα που σας προανέφερα σε ό,τι αφορά την ίδρυση κέντρου μεταμόσχευσης αλλά μας φρέναρε στον σχεδιασμό γιατί μας πήρε χώρους ο ….ιός. Μας φρέναρε σε σημείο χαζομάρας. Γιατί οι οδηγίες που μας δίδονταν είναι εγκληματικές. Μπορεί για τον κόσμο και την κοινωνία να χρειάζεται να είσαι αυστηρός, στα νοσοκομεία όμως δεν μπορείς να διώχνεις το γιατρό επειδή ήρθε σε επαφή με τον ασθενή του ιού. Αν είναι έτσι κάνε ξεχωριστά νοσοκομεία για τον ιό Κάτι που ο κόσμος δεν κατάλαβε είναι ότι στην καραντίνα βάζεις σε καραντίνα τους ασθενείς. Όχι τους υγιείς. Εμείς βάλαμε τους υγιείς. Και νοσηλεύουμε τα του ιού περιστατικά δίπλα στον άλλο ασθενή. Επιτρέπεται αυτό; Εγώ ήμουν έτοιμος να κάνω μήνυση στην επιτροπή των σοφών και στον υπουργό Κικίλια. Αλλά δεν το έκανα γιατί το κάνει όλη η δυτική Ευρώπη που δεν θέλει να δώσει λεφτά στη δημόσια υγεία Οι Κινέζοι έκαναν ένα νοσοκομείο ξεχωριστό, τρεις μήνες τους έκλεισαν όλους μέσα, κανείς δεν βγήκε έξω και τελείωσε. Μου φέρνεις έναν ασθενή που δεν ξέρω καν τι έχει, κολλάει από αυτόν ο γιατρός, ο νοσηλευτές και έτσι πολύ απλά διασπείρεται άπειρα . 27 χιλιάδες άτομα νοσηλεύθηκαν μέχρι πριν ένα μήνα. Τι φορτίο έφεραν στα νοσοκομεία αυτοί και οι οικογένειες τους; Και τι φορτίο ήρθε στην κοινωνία; Αυτά και άλλα πολλά μας έφερε η πανδημία και φυσικά έβαλε φρένο σε πολλά μας σχέδια”.
– Και η έρευνα; Γίνεται κάτι στην χώρα μας;
“Άλλο κεφάλαιο αυτό. Σε ερευνητικό επίπεδο τίποτε δεν γίνεται. Αλλά και τι να γίνει; ΄Άσκοπη η έρευνα που έτσι και αλλιώς είναι υποχρηματοδούμενη μέχρι απελπισίας. Είναι όμως άσκοπη αφού δεν υπάρχει σύνδεση με παραγωγή και βιομηχανία. Εγώ κάνω έρευνα για να κάνω τι τελικά; Αφού δεν θα έχει παραγωγή και συνέχεια στην έρευνα μου. Αλλά και ο ίδιος ο Πούτιν το είχε πει θυμάμαι. Μας ρώτησε τι την θέλουμε την έρευνα αφού δεν έχουμε την τεχνολογία. Δεν είναι τίποτε άλλο λοιπόν αυτή η έρευνα παρά τα λομπυ συγκεκριμένων ανθρώπων σε μια μικρή χώρα. Η μόνη λύση ήταν αυτή που έγινε από τον πρώην υπουργό Υγείας που έσπασε το πακέτο και έδωσε χρηματοδότηση και στα μικρά κέντρα έτσι ώστε να μην χαθεί χρηματοδότηση. Έρευνα λοιπόν χωρίς προσανατολισμό. Αυτό ισχύσει για την χώρα μας”.
– Ποια είναι η συνεισφορά των ιδιωτών στο κεφάλαιο της έρευνας και όχι μόνο;
“Δεν υπάρχει συνεισφορά. Δεν υπάρχει η κουλτούρα της δωρεάς στην Ελλάδα. Μέχρι στιγμής τα ιδιωτικά funds και οι πλούσιοι Έλληνες δεν έχουν βοηθήσει καθόλου. Και όλα τα άλλα είναι παραμύθια. Στην Αγγλία για παράδειγμα ο καθηγητής μου κ. Τάσος Καραδημήτρης άνοιξε ολόκληρο ινστιτούτο στο Λονδίνο, ένας Έλληνας δηλαδή από τις Σέρρες, από 10 εκ. ευρώ που του άφησε ένα πλούσιο ζευγάρι, που είχε ο ένας από τους δύο μυέλωμα. Σε εμάς αυτή η έννοια της δωρεάς δεν υπάρχει. Είναι τρομερά περιορισμένη και είναι συγκεκριμένα τα πράγματα. Δεν υπάρχει η κουλτούρα γενικά και για αυτό φταίμε όλοι”.
¨- Παρόλα αυτά, παρά τα δύσκολα, εσείς θεωρείτε ότι υπάρχει αύριο;
“Σαφώς και υπάρχει αύριο. Η Ελλάδα αυτή την στιγμή έχει κάπου 20 χιλιάδες ΔΕΠ παγκοσμίως. Πανεπιστημιακοί, Έλληνες ανά τον κόσμο, μέλη των ξένων ιδρυμάτων. Είναι όμως έξω. Κάποια στιγμή όμως όλοι αυτοί, γιατί η Ελληνικότητα δεν φεύγει τόσο εύκολα, θα ζητήσουν μια αλλαγή από την κοινωνία και επίσης πιστεύω ότι κάποια στιγμή και η ίδια η κοινωνία θα ζητήσει την αλλαγή. Είναι τρομακτική η ανεργία στους μορφωμένους ανθρώπους, στους αποφοίτους της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης που ως επί το πλείστον είναι άνεργοι. 400 χιλιάδες ή 500 χιλιάδες όπως λένε τώρα, είναι άνεργοι πτυχιούχοι. Αυτοί οι άνθρωποι έφυγαν γιατί ήταν άνεργοι. Δεν έφυγαν γιατί το ήθελαν. Νομίζω όμως ότι κάποια στιγμή θα διορθωθεί όλο αυτό, θα αρχίζει να ωριμάζει η ελληνική κοινωνία και στα πλαίσια αυτά θα αρχίσει να καταλαβαίνει τι σημαίνει έρευνα. Έρευνα σημαίνει ότι υπερασπίζομαι την χώρα μας και δεν αγοράζω κάθε τι που μου πουλάν άκριτα. Σημαίνει ότι εγώ πραγματικά δημιουργώ και γίνομαι πρωτοπόρος. Ακόμη αντέχει η Ελλάδα, είμαι αισιόδοξος”.
– Ολοκληρώνοντας την συνέντευξη, ποιο είναι το γενικό μήνυμα σας;
“Αυτό που λέω στους φοιτητές μου και επειδή είναι τόσο ασταθής η κατάσταση στην Ελλάδα, ζούμε σε μια μεταβαλλόμενη κατάσταση, είναι Ανοικτά τα Μάτια. Ο Έλληνας είναι Ευρωπαίος, εξ ορισμού ανοικτομάτης. Να βλέπεις και να κατανοείς τι γίνεται γύρω σου. Από εκεί ξεκινούν όλα. Από την σωστή κατανόηση. Εδώ έχουμε μια καταιγίδα επικοινωνιακών τεχνασμάτων από κάθε διοικούντα και δεν μπορούμε να δούμε την αλήθεια, Όλα από την κατανόηση ξεκινούν. Άρα κατανοώ και προχωρώ. Ας ακολουθήσουμε αυτή την συμβουλή. Κάπου θα οδηγήσει”.
– Σας ευχαριστώ πολύ κ. Καθηγητά.
